بازگشت

بايدها و نبايدها در شعر عاشورايي


شـعـر عـاشـورايـي دو دهـه اخير به دليل تطوّر (ساختاري) و (محتوايي) به تشخّصي دسـت يـافـتـه كـه در پـيـشـيـنـه شـعـر آيـيـنـي بـي سـابـقه است ولي براي رسيدن به كمال، هنوز راه دور و درازي در پيش رو دارد.

در بررسي تطبيقي گذرايي كه در مورد شعر عاشورايي (ديروز) و (امروز) خواهيم داشت. نـقـاط (افتراق) و (اشتراك) و وجه (تمايز) آثار منظوم عاشورايي دو دهه اخير را نشان خواهيم داد.

گفتيم كه شعر عاشورايي امروز در مسير كمال گام برمي دارد ولي براي شتاب بخشيدن به اين سير كمالي بايد با شاخصه هاي شعر آييني و به تبَع آن شعر عاشورايي آشنا شد.

بـرخـي از ايـن (شـاخـصـه هـا) كـه رعـايـت آنـها اكيداً توصيه مي شود و از الزامات شعر عـاشـورايـي اسـت، در شمار (بايدها) و برخي ديگر كه وجهه (پرهيزي) دارند و خطوط (قرمز) شعر عاشورايي را ترسيم مي كنند، در زمره (نبايدها) مورد بررسي قرار خواهند گرفت.

اين (بايدها) و (نبايدها) كه ريشه در (امر) و (نهي) دارند در مقرّرات (ديني) و (اجتماعي) فراوانند.

اگـر به موجب (مقرّرات راهنمايي و رانندگي)، رانندگان وسايط نقليّه مجاز به توقّف در مـسـيـر بـزرگراه ها نيستند (از نبايدها) ولي ملزم اند كه در پشت (چراغ قرمز) توقّف كنند (از بايدها) و اگر (روزه) بر هر مسلمان بالغ و مكلّف و تندرست (واجب) شده است (از بايدها) ولي افراد معذور و بيمار از (روزه گرفتن) منع شده اند (از نبايدها).

هـمـان گونه كه استفاده از اين مقرّرات ـ كه به تفاوت مورد داراي دو جنبه (امري) و نهيي اند ـ نياز به تشخيص صحيح دارد و با نوع شرايطي كه در آن قرار مي گيريم، فرق مـي كـنـد، شـاعـر نـيز در به كارگيري شاخصه هاي شعر عاشورايي بايد در ارزيابي موقعيّتي كه در آن قرار دارد به درستي عمل كند، در غير اين صورت مسلّماً از مسير منطقي به دور خواهد افتاد. لازمه ارزيابي صحيح موقعيّت هايي كه شاعر با آن رو به رو است، آشـنـايـي كامل او با مسائلي است كه قصد ورود به حريم آن ها را دارد و نيز وقوف بر دقيقه هاي موجود در مؤ لّفه ها و اطّلاع از چند و چون جريانات تاريخي.