بازگشت

محمود خان ملك الشعراء صبا


محمودخان ملك الشعراء فرزند محمدحسين خان عندليب و نواده ي فتحعلي خان صباي كاشاني در سال 1228 هجري در تهران تولد يافت. نياكان او كه از طايفه ي دنبلي آذربايجان بودند در دوران سلطنت زنديان از آن ديار مهاجرت كرده در عراق متوطن گرديدند. فتحعلي خان جد محمودخان كه يكي از گويندگان بنام زمان فتحعلي شاه و سمت ملك الشعرائي داشت، در كاشان متولد شد و در جواني از مجلس درس صباحي بيدگلي شاعر مشهور بهره يافت و راه و روش سخنوري را فراگرفت. پس از درگذشت صبا پسر بزرگش متخلص به «عندليب» كه شاعري شيرين سخن بود با همان سمت ملك الشعرائي جاي پدر را گرفت و تا اوايل سلطنت ناصرالدين شاه مورد اكرام و احترام بود. پس از مرگ عندليب، محمودخان بجاي پدر مستقر گرديد.

محمودخان در دستگاه ناصرالدين شاه صاحب عنوان گرديد و چون داراي طبعي لطيف و ذوقي سرشار بود در شعر و شاعري شهرتي بسزا يافت و در فتون ديگر از قبيل حسن خط و نقاشي و منبت كاري و مجسمه سازي، هنرنمائي بسيار كرد. در قصيده پيرو سبك فرخي و منوچهري و عنصري بود. ديوان محمود خان نزديك به 2600 بيت مي باشد كه گويا شاعر خود آن ابيات را برگزيده و بقيه را نابود كرده


است. محمودخان در سال 1311 ه. دو سال قبل از قتل ناصرالدين شاه بدرود حيات گفت. تركيب بندي دارد شامل 14 بند كه ما بخشي از آن را در زير مي آوريم: