حكمت عملي، برنامه عمليِ رسيدن به مرتبه انسان كامل است. از نگاه قرآن و احاديث اسلامي، دانش و عملي كه مقدّمه تكامل انسان باشد، «حكمت» ناميده مي شود، با اين تفاوت كه دانش، پلّه نخست تكامل، و عمل، پلّه دوم آن است. احاديثي كه حكمت را به فرمانبري از خداوند متعال، مدارا با مردم، دوري از گناهان و اجتناب از نيرنگْ تفسير كرده اند، به حكمت عملي اشاره دارند.