بر پايه آنچه در تعريف كلّي «حكمت» ذكر كرديم، حكمت از نگاه قرآن و حديث، به سه نوع تقسيم مي شود: حكمت علمي، حكمت عملي و حكمت حقيقي.

اين تقسيم بندي و نام گذاري، بر اساس تأمّل در كاربردهاي واژه حكمت در قرآن و احاديث اسلامي است.

حكمتِ علمي، عملي و حقيقي، هر يك به منزله پلّه هاي نردبان استواري هستند كه انسان با بهره گيري از آنها به قلّه كمال انسانيّت، صعود مي كند. جالب توجّه است كه بدانيم پلّه اوّل اين نردبان (يعني حكمت علمي) را فرستادگان خداوند متعال، بنا نهاده اند. پلّه دوم (يعني حكمت عملي) را انسان، خود بايد بسازد و پس از آماده شدنِ پلّه دوم، آخرين پلّه جهش به مقام انسان كامل را - كه حكمت حقيقي است - خداوند متعال، خود، آماده مي نمايد.

اينك، توضيحي كوتاه درباره اين سه نوع حكمت: