بازگشت

زيارت عاشورا در سايه قرآن


يكي از اصولي كه قرآن بر آن اصرار دارد، عشق به خوبان و خوبي ها و تنفر از بدان و بدي هاست.

قرآن مي فرمايد: از ابراهيم بياموز كه چگونه از عموي منحرف خود اظهار بيزاري كرد؛ فلمّا تبيّن له انّه عدوّ للّه تبرّء منه انّ ابراهيم لاوّاه حليم [1] آن گاه كه براي ابراهيم آشكار شد كه او دشمن خداست از او بيزاري جست، با آنكه ابراهيم بسيار دلسوز و بردبار است

پيامبر صلّي اللّه عليه و آله مأمور است كه به مشركان بگويد: انّني بريٌ ممّا تشركون [2] من از آنچه شما شريك خدا قرار مي دهيد، بيزارم.

سوره ي برائت نشان گر آن است كه تنها علاقه به خوبي ها كافي نيست، بلكه بايد با بيان و فرياد، گفتن و نوشتن، نامه و ناله و اشك و عمل، از بديها بيزاري جست و نسبت به آنها ابراز تنفر كرد.

هر سال ميليون ها مسلمان در سرزمين مني در كنار خانه ي خدا به پيروي از ابراهيم عليه السلام در سه روز پشت سر هم به سوي نماد شيطان، 49 سنگ پرتاب كرده و از شيطان و شيطان نماها برائت مي جويند.

جالب آنكه بعد از پرتاب سنگ ها به سوي شيطان، حاجيان اين دعا را مي خوانند: خدايا حج من را قبول كن كه اين رمز آن است كه قبولي حج با طرد شيطان و شيطان ها همراه است.

ناگفته پيداست كه شيطان در هر زمان به شكل و صورتي است، چنانكه امام راحل قدس سرّه فرمود: آمريكا شيطان بزرگ است.

در زيارت عاشورا به امام حسين عليه السلام و يارانش صد مرتبه سلام مي دهيم و در مقابل به دشمنان او كه دشمنان دين و خدايند، صد بار لعنت مي كنيم.

تكرار پرتاب سنگ در سرزمين مني به شيطان و تكرار لعنت در زيارت عاشورا، نشان دهنده ي آن است كه بايد با محبّت خوبان و بغض دشمنان خو بگيريم و خو گرفتن در اثر تكرار است.

حضرت علي عليه السلام متولّد كعبه و خانه زاد خداست، خداوند مي فرمايد: به دور كعبه بچرخيد تا در طواف خانه خدا عشق علي و فكر و راه او در جان شما جاي گيرد. انسان بي عشق و تنفّر، همانند حيواني است كه فقط نفس مي كشد.

در هر شبانه روز ده مرتبه از خداوند مي خواهيم كه ما را در راه اولياي خود ثابت قدم بدارد؛ اهدنا الصراط المستقيم صراط الّذين انعمت عليهم و از راه منحرفان و غضب شدگان بيزاري مي جوييم غير المغضوب عليهم و لا الضّالّين سنگ كعبه را مي بوسيم، ولي از سنگ جمرات با پرتاب سنگريزه ها به آن، ابراز نفرت مي كنيم.

روز عرفه به عشق حسين عليه السلام و دعاي او اشك مي ريزيم، ولي فرداي آن در عيد قربان، كارد بدست خون مي ريزيم و قرباني مي كنيم. با يك دست دعا و با دست ديگر سلاح.

آري مسلمانان بايد در تمام شئون زندگي اينگونه باشند.

امام جمعه ي مسلمين بر لبش فرمان تقوي و در چشمش اشك و بر دستش ‍ سلام و گام هايش استوار در قيام است، فكرش آگاه به آفاق و ذهنش انباشته از علم است. واين معناي جامعيّت نمايندگان مكتبي و علما و خطبا در اسلام است.

اگر به امام حسين عليه السلام سلام مي گوييم، از قرآن آموخته ايم كه به پيام آوران آسماني و رهروان الهي سلام مي گويد: سلام علي نوح في العالمين [3] ، سلامٌ علي ابراهيم [4] ، سلام علي موسي و هارون [5] ، سلام علي آل ياسين [6] .

اگر به پيامبر صلّي اللّه عليه و آله صلوات مي فرستيم، از قرآن ياد گرفته ايم كه مي فرمايد: اِنّ اللّه و ملائكته يصلون علي النّبي [7] خداوند و فرشتگان بر پيامبر درود مي فرستند و اگر ما بر بني اميه و غاصبان حكومت حقّ و تبهكاران تاريخ بشريّت، لعن و نفرين مي كنيم، باز از قرآن آموخته ايم كه مي فرمايد: اِنّ الّذين يؤذون اللّه و رسوله لعنهم اللّه في الدنيا و الاخرة [8] آنان كه خدا و پيامبرش را اذيّت مي كنند، خداوند آنها را در دنيا و آخرت لعنت مي كند.

ما نفرين و لعن به دشمنان خدا را از انبيا ياد گرفته ايم؛ لعن الّذين كفروا من بني اسرائيل علي لسان داود و عيسي بن مريم [9] كافران بر زبان داوود و عيسي بن مريم لعن شده اند.

ما نفرين را از سيره ي پيامبر اسلام آموخته ايم كه در ماجراي مباهله فرمودند: ثمّ نَبتَهِل فنجعل لعنة اللّه علي الكاذبين [10] ما با هم مباهله مي كنيم و لعنت خدا را براي دروغگويان قرار مي دهيم.

بعضي از مجرمان را نه تنها خدا و پيامبران لعن و نفرين مي كنند، بلكه تمام موجودات با شعور هستي نيز آنان را دائماً لعنت مي كنند. اولئك يلعهنم اللّه و يلعنهم اللاعنون [11] .

كوتاه سخن آنكه سلام و نفرين ما در تمام زيارت ها به خصوص زيارت عاشورا، برخاسته از فرهنگ و روح قرآن است.


پاورقي

[1] توبه، 114.

[2] شعراء، 216.

[3] صافّات، 79.

[4] صافّات، 109.

[5] صافّات، 120.

[6] صافّات، 130.

[7] احزاب، 56.

[8] احزاب، 57.

[9] مائده، 78.

[10] آل عمران، 61.

[11] بقره، 159.