بازگشت

منشور جهاني


اين سخن حسين بن علي عليهما السلام گرچه به ظاهر يك خطابه اختصاصي است كه در روز عاشورا آنگاه كه مردم كوفه ناجوانمردانه حمله به سوي خيمه ها را آغاز نمودند، مورد خطاب قرار داده است، ولي در واقع يك پيام عمومي و يك منشور جهاني است از قتلگاه كربلا به همه جهانيان و در همه زمانها كه:

مردم دنيا اگر معتقد و پايبند به قوانين الهي و دستورات آسماني نباشند لااقل بايد حدود مليت خويش را مراعات و به اصطلاح تابع قوانين بين المللي باشند.

اما قوانين آسماني بويژه دين مقدس اسلام هر نوع تجاوز به حقوق ديگران را در مقام جنگ و دفاع و حتي در آنجا كه آغازگر جنگ، دشمن خونخوار باشد، محكوم كرده و مي گويد:«در راه خدا با كساني كه با شما جنگ مي كنند (و آغازگر جنگ هستند) پيكار كنيد و تجاوز نكنيد كه خداوند تجاوزگران را دوست ندارد» [1] .

يعني بجز كساني كه با شما وارد جنگ شده اند متعرض افراد ديگر دشمن نشويد. خانه مهاجمين را خراب و اشجارشان را قطع نكنيد. آب را به روي آنان نبنديد. مجروحين دشمن را مداوا كنيد. فراريها را تعقيب ننماييد و به زنان و پيرمردان ايذا نكنيد، حتي به مهاجمين نيز فحش و ناسزا نگوييد و...

آري، پس از قرنها كه حكم «لا تَعْتَدُوا» نازل گرديد و حسين بن علي عليهما السلام منشور مورد بحث را اعلام نمود، جهان بشريت و به اصطلاح قانونگذاران متمدن! نيز براي جنگها قوانيني نه در حد قوانين جنگي اسلام ارائه دادند.

اما آيا اين بشر خود خواه و اين حيوان دوپا و درنده تر از هر درنده تا از تربيت آسماني برخوردار نيست و تا قدم به مرحله انسانيت نگذاشته است - كه تنها در پيروي نمودن از تعاليم انبيا ميسر است - مي تواند خود را به اين منشورها و اين پيغامها و به اين قوانين محدود سازد. و اگر شمر هم در روياروئي امام عليه السلام به قشون خود دستور منع حمله مي دهد، ديديم كه يك عقب نشيني موقت و در اثر نفوذ معنوي كلام آن حضرت


بود كه بلافاصله پس از شهادت آن بزرگوار مجدداً حمله به سوي خيمه ها و غارت زنان و اطفال شروع گرديد.


پاورقي

[1] وَقاتِلُوا فِي سَبِيلِ‏اللَّه الذين يُقاتِلُونکُمْ وَلا تَعْتَدوا اِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُعْتَدين (سوره بقره، آيه 187).