بازگشت

در بالين قاسم بن حسن


«بُعْداً لِقَوْمٍ قَتَلُوكَ وَمَنْ خَصْمُهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فيكَ جَدُّكَ وَاَبُوكَ عَزَّ واللَّه عَلي عَمّكَ اَنْ تَدْعُوهُ فَلا يُجِيبُكَ اَوْ يَجِيبُكَ ثُمَّ لا يَنْفَعُكَ صَوْتٌ واللَّه كَثُرَ واتِرُهُ وَقَلَّ ناصِرُهُ... اَللّهُمَّ اَحْصِهِمْ عَدَداً وَلا تُغادِرْ مِنْهِمْ اَحَداً وَلا تَغْفِرْ لَهُمْ اَبَداً صَبْراً يا اَهْلَ بَيْتِي لا رَأيْتُمْ هَواناً بَعْدَ هذَاالْيَوْمِ اَبَداً» [1] .

ترجمه و توضيح لغات

واتِر: كسي كه از راه ظلم كشته شودو خونبهايش را نگرفته باشند. اَحْصِهِمْ عَدَداً: آنها را با عدد بشمار، كنايه است از تشتّت و اختلاف و ضعف و زبوني. عادَرَهُ: او را رها كرد. هَوانَ: ذلت و خواري.


ترجمه و توضيح

پس از شهادت گروهي از جوانان اهل بيت، قاسم فرزند امام مجتبي عليه السلام كه هنوز به حد بلوغ نرسيده بود تصميم به جنگ گرفته، عازم شهادت گرديد. او در حالي كه صورتش مانند پاره اي از ماه و بر تنش پيراهني عربي و در پايش نعلين و در دستش شمشير بود به سوي دشمن حركت كرد و پس از مقداري جنگيدن مردي به نام عمروبن سعد بر وي حمله نمود و به روي زمين انداخت، قاسم بن حسن عموي خويش را به ياري خواست. امام عليه السلام كه وضع را به دقت در نظر داشت سريعاً به بالين وي آمد و چون چشمش به قيافه خون آلود و بدن پاره پاره وي افتاد چنين گفت:«بُعْداً لِقَومٍ...؛ دور باد از رحمت خدا گروهي كه تو را به قتل رسانيدند، جدت رسول خدا و علي اميرمؤمنان در روز رستاخيز دشمن شان باد».

سپس گفت:«عَزَّ واللَّهُ عَلي عَمِّكَ...؛ به خدا قسم بر عموي تو سخت است كه اورا به ياري بخواني و نتواند به تو جواب بدهد و يا آنگاه جواب بدهد كه سودي به حالت نبخشد. به خدا سوگند! استمداد تو صداي استمداد كسي است كه كشته شدگان از اقوام وي زياد و يار و ناصرش كم باشد».

طبري مي گويد: امام عليه السلام جنازه قاسم بن حسن عليه السلام را به سوي خيمه هاحركت داده و در ميان خيمه شهدا و در كنار جنازه فرزندش علي اكبر قرار داد سپس مردم كوفه را اين چنين نفرين نمود:

«...اَللّهُمَّ أحْصِهِمْ عَدَداً...؛ خدايا! همه آنان را گرفتار بلا و عذاب خويش بگردان و كسي از آنان را نگذار و هيچگاه آنان را مشمول مغفرت خويش قرار مده».


پاورقي

[1] طبري، ج 7، ص 359. کامل ابن اثير، ج 3، ص 293. طبقات ابن سعد. ارشاد مفيد، ص 239. اعلام‏الوري، مقتل خوارزمي، ج 2، ص 27.