او از شجاعان عرب و از وجوه و افراد سرشناس شيعه و از اصحاب و ياران امير مؤمنان عليه السلام است كه در همه جنگها در ركاب آن حضرت بوده است و پس از شهادت آن بزرگوار جزو صحابه و ياران امام مجتبي عليه السلام بود و پس از انتقال آن حضرت به مدينه در كوفه ماندگار گرديد. پس از معاويه ابوثمامه از افرادي بود كه به حسين بن علي عليهما السلام نامه نوشته و از وي دعوت نمود كه به عراق و به سوي كوفه حركت نمايد. پس از ورود مسلم بن عقيل به كوفه ابوثمامه در خدمت وي قرار گرفت و به دستور آن حضرت اموال و اجناس را از شيعيان جمع آوري و در خريد سلاح - كه تخصّص داشت - صرف مي نمود.

پس از شهادت مسلم بن عقيل، ابوثمامه متواري و مختفي گرديد. تلاش فراوان ابن زياد در پيدا كردن وي به جايي نرسيد تا اينكه به همراه نافع بن هلال براي ياري رساندن به حسين بن علي عليهما السلام حركت نموده و در اثناي راه بدو ملحق و به همراه آن حضرت وارد كربلا گرديد.