و اما يك نكته مهم و قابل توجهي كه از سخن امام با ابن زبير و از مقايسه روش آن حضرت و عملكرد ابن زبير به دست مي آيد مشخص شدن قيامها و مبارزات در طول تاريخ و فرق و امتياز آنها با همديگر است كه ممكن است دو شخصيت همزمان و در


يك اجتماع و در يك محيط مدعي مبارزه با ظلم و فساد باشند و ادعاي هردو به صورت ظاهر مشابه و در قيافه طرفداري از اسلام و احكام و هردو مبارزه را از مدينه شروع و در همين رابطه به مكه حركت كنند [1] ولي گذشت زمان و تحول و دگرگوني اوضاع نشان مي دهد كه يكي در راه نيل به رياست و براي حفظ مقام شخصي كعبه را سپر و بلاگردان خويش قرار مي دهد و ديگري خود و اهل و عيالش را سپر و بلاگردان كعبه؛ يكي اسلام را فداي شخصيت خويش مي كند و ديگري خود را فداي اسلام و بالأخره يكي به سوي خود مي خواند و ديگري به سوي خدا و اين خود نكته اي است ظريف و دقيق و در عين حال يك فرق اساسي است كه در هر زمان موجب اشتباه افراد ساده انديش و كوته بين گرديده و نتوانسته اند تشخيص بدهند. مخالفتي كه احياناً ابن زبيرها با يزيدها داشته اند بر اساس چه هدفي بوده و مخالفتي كه حسين ها با يزيدها داشته اند چه هدفي را تعقيب مي كرده است كه به صورت ظاهر هردو، مخالفت با يزيد و يزيديان بوده و مبارزه در راه اسلام!

و اگر ابن زبيرها در ادعاي خويش صادق بودند و براي اسلام مبارزه مي كردند نه براي حفظ رياست و موقعيت شخصي، بايستي پيشاپيش حسين ها به مصاف دشمن بشتابند نه به قول حسين بن علي عليهما السلام خود كبوتر حرم گشته و به دور بودن حسين از محيط حجاز بيش از هرچيز ديگر شايق و علاقه مند باشند كه مي دانند با وجود حسين ها در محيط حجاز و در صحنه سياست كسي، آري كسي، به آنان توجه نخواهد نمود.

پس هدف ابن زبيرها از اين مبارزه نيل به رياست و جلب توجه مردم و استثمار و استحمار آنهاست.