«اَمّا بَعْدُ: فَاِنّ اللَّه اصْطَفي مُحَمَّداً صلي الله عليه وآله وسلم مِنْ خَلْقِهِ وَاَكْرَمَهُ بِنُبُوَّتِهِ وَاخْتارَهُ لِرِسالَتِهِ ثُمَّ قَبَضَهُ اِلَيْهِ وَقَدْ نَصَحَ لِعِبادِهِ وَبَلغ ما ارْسلَ بِهِ صلي الله عليه وآله وسلم وكُنّا اَهْلَهُ وَأوْلياءَه وَاوْصِياءهُ وَوَرَثَتَهُ وَاَحَقَّ الناسِ بِمَقامِهِ في النّاسِ فَاسْتَأْثرَ عَلَيْنا قَوْمُنا بِذلِكَ فَرَضينا وكَرِهْنَا الْفُرْقَةَ وَاَحْبَبْنَا العافِيَةَ وَنَحْنُ نَعْلَمُ انَّا اَحَقُّ بِذلِكَ الحقِّ الْمُسْتَحقِّ عَلَيْنا مِمَّنْ تَوَلاّهُ وَقَدْ بَعَثْتُ رَسُولي اِلَيْكُمْ بِهذاالْكِتابِ وَاَنَا اَدْعُوكُمْ اِلي كِتابِ اللَّه وَسُنَّةِ نَبِيِّهِ فَاِنَّ السُّنَّةَ قَد اُميتَتْ وَالْبِدْعَةَ قَد اُحْيِيَتْ فَاِنْ تَسْمَعوا قَوْلي اَهْدِكُمْ اِلي سَبيلِ الرَّشادِ وَالسَّلامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُاللَّه وَبَركاتُهُ» [1] .

ترجمه و توضيح لغات

اِسْتَأْثَرَ: استأثر علي الغير: به خود اختصاص داد. اَحَقَّ: لا يقتر و شايسته تر. تَوَلاّهُ: سرپرستي او را به عهده گرفت. رَشاد: راه راست، راه سعادت.

ترجمه و توضيح

بنابه نقل طبري، امام عليه السلام پس از ورود به مكه نامه اي كه متن آن از نظر خوانندگان ارجمند گذشت، به سران قبايل شهر بصره مانند مالك بن مسمع بكري، مسعود بن عمرو، منذر بن جارود و... مرقوم داشت كه ترجمه آن چنين است:

اما بعد: خداوند محمد صلي الله عليه وآله وسلم را از ميان مردم برگزيد و با نبوتش بر وي كرامت


بخشيد و به رسالتش انتخاب فرمود سپس در حالي كه او وظيفه پيامبري را به خوبي انجام داد و بندگان خدا را هدايت و راهنمايي نمود به سوي خويش فرا خواند (و قبض روحش نمود) و ما خاندان، اوليا، اوصيا و وارثان وي و شايسته ترين افراد نسبت به مقام او از ميان تمام امت بوديم، ولي گروهي اين حق را از ما گرفتند و ما نيز با علم و آگاهي بر تفوق و شايستگي خويش نسبت به اين افراد، براي جلوگيري از هر فتنه و اختلاف و تشتت و نفاق در ميان مسلمانان و جلوگيري از چيره شدن دشمنان بر آنچه پيش آمده بود،رضا و رغبت نشان داده و آرامش مسلمانان را بر حق خويش مقدم داشتيم. و اما اينك پيك خود را به سوي شما مي فرستم شما را به كتاب خدا و سنت پيامبر دعوت مي كنم؛ زيرا در شرايطي قرار گرفته ايم كه ديگر سنت پيامبر (يكسره) از ميان رفته وجاي آن را بدعت فرا گرفته است، اگر سخن (دعوت) مرا بشنويد به راه سعادت و خوشبختي هدايتتان خواهم كرد، درود و رحمت و بركت خدا بر شما باد!

امام عليه السلام اين نامه را به وسيله يكي از دوستانش به نام «سليمان» به بصره فرستاد و سليمان در بصره پس از انجام مأموريت خويش و رسانيدن نامه آن حضرت، دستگير گرديد و ابن زياد يك شب پيش از حركت به سوي كوفه دستور داد او را به دار آويختند.