«بِسْمِ اللَّه الرَّحْمنِ الرَّحيم مِنَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيّ اِلي مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ وَمَنْ قِبَلَهُ مِنْ بَنِي هاشِمٍ،اَمّا بَعْدُ: فَاِنَّ مَنْ لَحِقَ بِي اِسْتَشْهَدَ وَمَنْ تَخَلَّفَ لَمْ يُدْرِك الْفَتْحَ، وَالسَّلامُ» [1] .


ترجمه و توضيح لغات

قِبَلْ به كَسر قاف و فتح باء: نزد، طرف؛ مي گويند: أَتانِي مِنْ قِبَلِهِ: از نزد وي آمد. اِسْتِشْهاد: به شهادت نايل گشتن؛ تَخَلَّفَ عَنْهُم: به همراه آنان نرفت.

ترجمه و توضيح

ابن قولويه در كامل الزيارات نقل مي كند كه: حسين بن علي عليهما السلام از مكه به سوي برادرش محمد بن حنفيه و ساير افراد از بني هاشم اين نامه را نوشت:

«بِسْمِ اللَّه الرَّحْمنِ الرَّحيم: از حسين بن علي به محمد بن علي و افراد ديگر خاندان هاشم كه در نزد وي هستند. اما بعد: هريك از شما كه در اين سفر به من ملحق شود به شهادت نايل خواهد گرديد و هريك از شما كه از همراهي با من خودداري ورزد به فتح و پيروزي دست نخواهد يافت والسلام».

گرچه سيد بن طاووس (ره) از كليني (رض) نقل مي كند كه اين نامه از ناحيه حسين بن علي عليهما السلام پس از آن كه آن حضرت از مكه حركت نموده صادر گرديده است [2] ، ولي ابن عساكر و ذهبي همان نظريه ابن قولويه را تأييد نموده و اضافه مي كنند كه پس از رسيدن اين نامه به مدينه عده اي از فرزندان عبدالمطلب به سوي آن حضرت حركت نمودند و محمد بن حنفيه نيز در مكه به آنان ملحق گرديد [3] .

نتيجه: به هرحال نتيجه و خلاصه مفهوم اين نامه اين است كه: حسين بن علي عليهما السلام از آغاز ورودش به شهر مكه نه تنها شهادت را براي خويش و كساني كه به همراه او بودند و يا در آينده بنا بود به او ملحق گردند، حتمي و محقق الوقوع مي دانست (فَاِنَّ مَنْ لَحِقَ بي اِسْتَشْهَدَ) و از هر نوع فتح و پيروزي ظاهري براي خويش مأيوس بود بلكه جوّ حاكم را آنچنان مشاهده مي نمود كه بلافاصله پس از شهادت وي نيز، رسيدن به پيروزي ظاهري و دست يافتن به حكومت براي هيچيك از افراد بني هاشم و اعضاي خاندان آن


حضرت و پايين آوردن خاندان اموي از اريكه قدرت و سلطنت و تغيير دادن شرايط را امكان پذير نمي دانست (وَمَنْ تَخَلَّفَ لَمْ يُدْرِك الْفَتْحَ)، ولي او مي دانست كه فتح نهايي و فتح الفتوح تا قيامت در گرو شهادت او و يارانش و مرهون اسارت خاندان و فرزندان اوست.