در كتاب مقتل آل الرّسول حكايت شده است:

روزي يك نفر عرب بيابان نشين به محضر مبارك حضرت اباعبداللّه الحسين عليه السّلام شرفياب شد و اظهار داشت:

اي پسر رسول خدا! من ديه كامله اي را تضمين كرده ام؛ وليكن از پرداخت آن ناتوانم، با خود گفتم: بهتر است نزد بخشنده ترين و بزرگوارترين افراد برسم و از او تقاضاي كمك نمايم؛ و از شما اهل بيت رسالت گرامي تر و بخشنده تر نيافتم.

حضرت فرمود: اي برادر عرب! من از تو سه مطلب را سؤال مي كنم، چنانچه يكي از آن ها را جواب دهي، يك سوّم ديه را مي پردازم.

و اگر دوتاي آن سؤال ها را پاسخ صحيح گفتي، دو سوّم آن را خواهم پرداخت؛ و در صورتي كه هر سه مسئله را پاسخ درست دادي، تمام ديه و بدهي تو را پرداخت مي نمايم.

اعرابي گفت: ياابن رسول اللّه! آيا شخصيّتي چون شما كه اهل فضل و كمال هستي از همانند من بيابان نشين سؤال مي كند؟!

حضرت فرمود: از جدّم رسول خدا صلّي اللّه عليه و آله شنيدم كه فرمود: نيكي و احساني را كه به ديگري مي كني، بايستي به مقدار شناخت و معرفت آن شخص ‍ باشد.

اعرابي عرضه داشت: پس آنچه دوست داري سؤال فرما، چنانچه توانستم پاسخ مي دهم؛ وگرنه از شما مي آموزم، و در همه امور از خداوند متعال كمك و ياري مي طلبم.

حضرت سؤال نمود: كدام كارها افضل اعمال است؟

اعرابي پاسخ داد: همانا ايمان و اعتقاد به خداوند سبحان، افضل اعمال و برترين كارها است.

حضرت فرمود: راه نجات از هلاكت چگونه است؟

اعرابي در جواب گفت: توكّل و اعتماد بر خداوند متعال، بهترين وسيله نجات و رستگاري است.

سوّمين سؤال اين بود: چه چيز موجب زينت مرد خواهد بود؟

اعرابي در پاسخ اظهار داشت: علم و دانشي كه همراه با صبر و شكيبائي باشد.

سپس امام حسين عليه السّلام اظهار نمود: چنانچه براي انسان اشتباهي رخ دهد؟

اعرابي گفت: مال و ثروتي كه همراه با مروّت و وجدان باشد.

و پس از آن حضرت فرمود: چنانچه باز هم اشتباه كند؟

اعرابي اظهار داشت: تنها راه نجات او اين است، كه صاعقه اي از آسمان فرود آيد و او را بسوزاند و نابودش كند.

حضرت در اين لحظه تبسّمي نمود و همياني را جلوي اعرابي قرار داد كه در آن مقدار هزار دينار بود؛ و همچنين انگشترش را كه نگين آن صد درهم ارزش داشت به اعرابي اهداء نمود و فرمود: اي اعرابي! اين مبلغ را بابت بدهي خود بپرداز؛ و انگشتر را هزينه زندگي خود كن.

و چون اعرابي آن هدايا را گرفت، از حضرت تشكّر و قدرداني كرد و گفت: «اللّهُ يَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسالَتَهُ» يعني؛ خداوند متعال مي داند خلافت و رسالت خود را به چه كساني واگذار نمايد. [1] .