با توجه به دو فريضه مهم امر به معروف و نهي از منكر، به ويژه نسبت به امور حساس و سرنوشت ساز در جامعه بشري و وظيفه خطير علما در اين زمينه، اين پرسش مطرح مي شود كه علت ترك اين دو فريضه بزرگ الهي چيست و چرا دانشمندان و سردمداران دين و ناموس جامعه و پاسداران حريم هاي الهي، در انجام دادن آن، سست و بي تفاوتند و در بيان و اجراي اين دو امر حياتي، كوشا و فعال نيستند؟

امام (ع) در اين سخنان ارزشمند، به چند عامل اصلي اشاره مي فرمايد؛ از جمله است:

ـ دنيا دوستي و وابستگي به دنيا.

ـ مقام پرستي و حب جاه و مقام.

ـ عدم آمادگي براي مرگ و فرار از آن.

ـ وابستگي هاي شديد خانوادگي، گروهي، سياسي، جناحي و قومي.

ـ روحيه سازش كاري در برابر جباران.

ـ نداشتن روحيه صبر و مقاومت در راه خدا.

ـ هزينه نكردن در راه خدا و نداشتن روحيه ايثار و فداكاري.

ـ تفرق در برابر حق.

ـ اختلاف در دين.