بازگشت

در فضائل گريه


خصائص الحسينيه، ص 248.

مقصد هفتم در فضائل گريه، يعني اموري كه با آنها زيادتي دارد گريه بر ساير اعمال حسنه، و آن پنج است:


فضيلت اول اين است كه جايز است صلوات فرستادن بر گريه كننده؛ يعني بگوييد به او: «صلي الله عليك!». چنان كه در خبر است كه حضرت رسول صلي الله عليه و آله فرمود: «ألا و صلي الله علي الباكين علي الحسين عليه السلام» [1] و مراد، يا اخبار است، يا دعا و به هر تقدير، مطلوب حاصل است.

فضيلت دوم آن كه گاهي فضيلت مي رسد[به فضيلت ]اصعب (سخت ترين) اعمال،[و آن عبارت از اين است ]كه شخص، ولد عزيز خود را به امر خدا و تقرب به سوي او، به دست خود، قرباني كند. چنان كه از حديث رضا عليه السلام ظاهر مي شود كه فرمودند: «چون ابراهيم عليه السلام گوسفند را به عوض پسرش فدا نمود، آرزو كرد كه كاش پسرش را ذبح كرده بود، تا اين كه به ارفع درجات فائز مي گرديد. پس خداوند به او وحي نمود قضيه هائله (تكان دهنده) كربلا را. پس جزع كرد و گريست بر آن حضرت. پس وحي شد به او كه اين جزع را به عوض جزع تو بر اسماعيل، قبول نمودم و ارفع درجات را از براي تو قرار دادم». [2] .ولي اين مطلب به هر كسي نمي رسد مگر كسي كه حسين عليه السلام در نزد او عزيز باشد، به قسمي كه در نزد ابراهيم عزيز بود؛ زيرا كه در اين روايت، اول از ابراهيم عليه السلام سؤال شد كه: «كيست محبوب تر پيش تو از جميع خلق؟». عرض كرد: «حبيب تو». وحي شد كه: «آيا او محبوب تر است نزد تو يا نفس تو؟» عرض كرد: «بلكه او پيش من اعز است از نفسم» فرمود: «آيا فرزند او محبوب تر است به نزد تو، يا فرزند خودت؟». عرض كرد: «فرزند او». فرمود: «آيا ذبح فرزند او به طريق ظلم و عدوان، به دست دشمنان دل تو را بيشتر به درد مي آورد، يا ذبح خودت فرزندت را به دست خود در راه اطاعت من؟».

عرض كرد: «ذبح فرزند او». پس واقعه ي كربلا از برايش بيان شد و گريست و آن


وحي به سوي او آمد كه ذكر شد. پس اي كساني كه حسين عليه السلام در نزد شما محبوب تر از فرزند، عزيز است و ذبح او مانند گوسفند دل شما را بيشتر از ذبح فرزند به درد مي آورد، بشارت باشد شما را كه از براي شما، به هر جزعي، ثواب قرباني اولاد خواهد بود، ان شاء الله.

فضيلت سوم آن كه حدي از براي او نيست در جانب قلت و از براي ثوابش در جانب كثرت، به خلاف ساير اعمال. [3] .

فضيلت چهارم و آن از عجايب است كه اگر محقق هم نشود در خارج، ولكن شبيه آن واقع شود، باز ثواب آن حاصل است. يعني اگر گريه نباشد و همان تباكي باشد، يعني خود را شبيه نمايد به گريه كننده؛ يعني سر را به زير اندازد و صدا كند و اظهار علامات رقت نمايد، ثواب آن را دارد؛ [4] لكن بايد تباكي هم لله باشد، نه به جهت ريا، چنان كه بعضي توهم كرده اند.

فضيلت پنجم آن كه بالاتر است از جميع اقسام ايمان و اعمال صالحه از جهات چندي كه بعضي گذشت و بعض آن بيايد، ان شاء الله.


پاورقي

[1] بحارالأنوار، ج 44، ص 304؛ تفسير الامام العسکري عليه‏السلام، ص 369.

[2] بحارالأنوار، ج 44، ص 226 - 225؛ عيون الأخبار، ج 1، ص 209.

[3] بحارالأنوار، ج 44، ص 285؛ کامل الزيارات، ص 104 - 103.

[4] بحارالأنوار، ج 44، ص 282؛ أمالي الصدوق، ص 121 - 120 (مجلس 29).