زمان حضرت صادق با زمان امام حسين از زمين تا آسمان تفاوت داشت. زمان امام حسين يك دوره اختناق كامل بود و لهذا از امام حسين؛ در تمام مدت امامت ايشان، آن چيزي كه به صورت حديث نقل شده ظاهرا از پنج شش جمله تجاوز نمي كند.

بر عكس، در زمان امام صادق در اثر همين اختلافات سياسي و همين نهضتهاي فرهنگي آن چنان زمينه اي فراهم شد كه نام چهار هزار شاگرد براي حضرت در كتب ثبت شده. لهذا اگر فرض كنيم در صورتي كه فرضش ‍ هم غلط است) كه حضرت صادق در زمان خودش از نظر سياسي در همان شرايطي بود كه امام حسين بود در صورتي كه اين طور هم نيست از يك جهت ديگر يك تفاوت زياد ميان موقعيت حضرت صادق و موقعيت امام حسين بود. امام حسين كه البته بر شهادتش آثار زيادي بار است اگر شهيد نمي شد چه بود؟

يك وجود معطل در خانه و در به رويش بسته؛ ولي امام صادق اگر فرض هم كنيم كه شهيد مي شد و همان نتايج امام حسين بر شهادت او بار بود، ولي در شهيد نشدنش يك نهضت علمي و فكري را در دنياي اسلام رهبري كرد كه در سرنوشت تمام دنياي اسلام نه تنها شيعه مؤثر بوده است. [1] .