بازگشت

صحنه نمايش اخلاقيات


مي آييم سراغ آنچه كه آنرا اخلاق مي گويند اخلاق اسلامي وقتي از اين ديد به حادثه كربلا مي نگريم، مي بينيم يك صحنه نمايش اخلاق اسلامي است. بطور مختصر سه ارزش اخلاقي مروت، ايثار و وفا را كه در اين حادثه وجود داشته اند، برايتان توضيح مي دهم: مروت، مفهوم خاصي دارد و غير از شجاعت است، گو اينكه معنايش مردانگي است ولي مفهوم خاصي دارد. ملاي رومي از همه بهتر آن را مجسم كرده است، آنجا كه داستان مبارزه علي عليه السلام با عمرو بن عبدود را نقل مي كند كه علي عليه السلام روي سينه عمر مي نشيند و او روي صورت حضرت آب دهان مي اندازد، بعد حضرت از جا حركت مي كند و مي رود و بعد مي آيد. اينجاست كه ملاي رومي شروع مي كند به مديحه سرايي و يك شعرش كه راجع به علي عليه السلام است چنين است:



در شجاعت شير ربانيستي

در مروت خود كه داند كيستي



در شجاعت، تو شير خدا هستي، در مروت كسي نمي تواند تو را توصيف بكند كه چقدر جوانمرد و آقا هستي. مروت اين است كه انسان به دشمنان خودش هم محبت بورزد. حافظ مي گويد:



آسايش دو گيتي، تفسير اين دو حرف است

با دوستان مروت با دشمنان مدارا



ولي فرمان اسلام از اين بالاتر است، اگر نزديك تر مي شد به اسلام چنين مي گفت: با دوستان مروت، با دشمنان هم مروت و مردانگي، اينكه ابا عبدالله در وقتي كه دشمنش تشنه است، به او آب مي دهد، معنايش مروت است اين بالاتر از شجاعت است، همان طور كه علي عليه السلام اين كار را كرد. [1] .


پاورقي

[1] حماسه حسيني، ج 1، ص 301.