مرگ بالاتر از زندگي ننگين
شعار معروف حضرت سيدالشهداء است كه در روز عاشورا فرمود: الموت اولي من ركوب العار؛ [1] مرگ از متحمل شدن يك ننگ بالاتر است. يعني من فقط عزت مي خواهم. يا جمله ايشان: هيهات منا الذله [2] كه شعار ديگري است در آنروز، و تعبيرات ديگري كه در خلال عاشورا زياد گفتند، و هيچ مطلبي جز اين مطلب در خلال تاريخ عاشورا موج نمي زند. اني لا اري الموت الا سعاده و الحياه مع الظالمين الا برما. [3] . و جزو كلماتي كه از ايشان ذكر كرده اند اين است: موت في عز خير من حياه في ذل؛ [4] مردن با عزت از زندگي با ذلت بهتر است.
تعبير ديگر كه به مطلب ما نزديك تر است باز از ايشان است: الصدق عز و الكذب عجز. [5] . از آن جهت انسان بايد راستگو باشد كه راستي براي انسان عزت است (در اينجا راستي مبناي عزت قرار گرفته) و دروغ گفتن عجز و ناتواني است؛ آدم ناتوان دروغ مي گويد، آدم قوي كه دروغ نمي گويد. [6] .
پاورقي
[1] بحار الانوار، 78 / 128.
[2] مقتل خوارزمي 2 / 6.
[3] لهوف / 69.
[4] بحار الانوار 44 / 192 چاپ جديد.
[5] تاريخ يعقوبي 2 / 246.
[6] تعليم و تربيت در اسلام ص 212.