هر كس ديگري، هر شخصيت تاريخي، در شرايطي قرار بگيرد كه حسين بن علي عليه السلام در شب عاشورا قرار گرفت، يعني در شرايطي كه تمام راه هاي قوت و غلبه ظاهري بر دشمن بر او بسته باشد، و قطعا بداند كه خود و اصحابش به دست دشمن كشته مي شوند، در چنين شرايطي زبان به شكايت باز مي كند و اين را تاريخ گواهي مي دهد.

جملاتي مي گويند نظير: تف بر اين روزگار، افسوس كه طبيعت با من مساعدت نكرد، مي گويند: وقتي ناپلئون در مسكو دچار آن حادثه شد، گفت: افسوس كه طبيعت چند ساعت با من مخالفت كرد! ديگري دستش را به هم مي زند و مي گويد: روي تو اي روزگار سياه باد كه ما را به اين شكل در آوردي! [1] .

امام حسين بن علي اصحابش را جمع مي كند، چنانكه گويي روحش از هر شخص موفقي بيشتر موج مي زند، و مي فرمايد: التي علي الله احسن الثناء و احمده علي السراء و الضراء، اللهم اني احمدك علي ان اكرمتنا بالنبوده، و علمتنا القرآن، و فقهتنا في الدين

مثل اينكه تمام محيط برايش مساعد است و واقعا هم مساعد بود، آن شرايط براي كسي نامساعد است كه هدفش حكومت دنيوي باشد.

براي كسي كه حتي حكومت و همه چيز را در راه حق و حقيقت مي خواهد، و مي بيند در راه خودش قدم برداشته، محيط مساعد است. او جز سپاس و شكر چيز ديگري نمي بيند. [2] .