ابا عبدالله عليه السلام نمونه پدر بزرگوارش بود در هر جهت، از آن جمله در خطابه. براي ابا عبدالله فرصتي پيش نيامد. آن اندازه از فرصت كم هم كه براي اميرالمؤمنين عليه السلام در دوره خلافت پيش آمد براي ابا عبدالله پيش نيامد. فرصتي كه براي اباعبدالله پيش آمد همان سفر كوتاه بود از مكه تا كربلا و در آن مدت هشت روزي كه در كربلا بود، جوهر حسين بن علي در اين مدت كوتاه نمايان شد. خطابه هايي هم كه از آن حضرت باقي مانده بيشتر در همين مدت انشاء شده است. خطابه هاي حسين بن علي نمونه اي است از خطابه هاي پدرش علي. همان روح و همان معناي در اينها موج مي زند.

خود علي فرمود: زبان، آلت و ابزاري است براي روح. اگر معاني به طرف زبان سرازير نشود از زبان چه كاري بر مي آيد و اگر هم معني در روح موج بزند زبان نمي تواند جلويش را بگيرد. فرمود: و انا لامراء الكلام، و فينا تنشبت عروقه، و علينا تهدلت غصونه؛ [1] امير سخن ماييم؛ ريشه هاي سخن يعني معاني و مطالب در زمين وجود ما دويده است و شاخه هاي سخن بر سر ما سايه افكنده است.

اولين خطابه حسين بن علي كه در كمال فصاحت و بلاغت ايراد شد، و رشادت و شجاعت و بلند نظري و ايمان به غيب در آن موج مي زند، خطابه اي است كه در مكه هنگام عزيمت به كربلا ايراد كرد. تصميم قاطع خود را به موجب اين خطابه اعلام كرد و ضمنا اطلاع داد هر كس با ما همفكر و هم عقيده و همگام است عازم بوده باشد. فرمود: خط الموت علي ولد آدم مخط القلاده علي جيد الفتاه، و ما اولهني الي اسلافي اشتياق يعقوب الي يوسف؛ [2] مرگ بر فرزند آدم نوشته شده و زينت قرار داده شده آن اندازه كه گردنبند براي زن جوان زينت است. مرگ در راه حق مايه افتخار و مباهات است. من چقدر عاشقم و واله ام كه ملحق شوم به پيشينيان بزرگوارم. شوق و عشق من به ملاقات پيشينيان بزرگوارم آن اندازه است كه يعقوب مشتاق ملاقات يوسف بود. تا آنجا كه فرمود: من كان باذلا فينا مخجته، موطنا علي لقاء الله نفسه فليرحل معنا، فاني راحل مصبحا ان شاء الله؛ [3] هر كس كه تصميم دارد و آماده است يك چيز مختصري در اين راه ببخشد، چه ببخشد؟ همان خوني كه در حفره هاي قلبش هست. هر كس كه آماده است تير براي قلب خود بخرد و تصميم دارد به ملاقات پروردگارش برود آماده باشد كه من فردا صبح حركت خواهم كرد. [4] .