ويژگيهاي خلقي
حسين - عليه السلام - در خلقت و هيات به جدش، يعني پيامبر - صلي الله عليه و سلم -، مي مانست، و شباهت به پيامبر را ميان خود و برادرش، حسن، قسمت كرده بود. جاي شگفتي نيست؛ زيرا اين دو، نيمه هاي يك ميوه بودند از آن درخت كه پيامبر خدا - صلي الله عليه و آله - درباره ي آن فرمود:
[164] منم آن درخت، و فاطمه ريشه ي آن - يا: شاخه ي آن -، و علي لقاح [1] ، و حسن و حسين ميوه ي آن، و شيعيان ما برگ آن؛ آن درخت ريشه اش در بهشت عدن است، و ريشه و شاخه و لقاح و ميوه و برگ آن در بهشت اند. [2] .
اين حديث را عبدالرحمن بن عوف در حالي روايت كرد، كه مي گفت: آيا پيش از آنكه اباطيل با احاديث بياميزد، از من پرسش نمي كنيد؟!
حسن از سينه تا سر، به نياي خويش مي مانست، و حسين از پائين سينه، يعني از پاي تا ناف.
امام علي - عليه السلام - اين مانندگي را بيان مي داشت و مي فرمود:
[47] : هركه را خوش آيد كه به شبيه ترين مردمان به رسول خدا - صلي الله عليه و آله - در ميانه ي گردن و دهان بنگرد، بايد به حسن بنگرد. و هر كه را خوش آيد كه به شبيه ترين مردمان به رسول خدا - صلي الله عليه و آله -، از لحاظ خلق و لون در ميانه ي گردن تا كعب، بنگرد، بايد به حسين بن علي بنگرد. [3] .
و در حديث ديگر فرموده است:
[45] مانندگي به او را ميان خويش قسمت كرده اند. [4] .
باشد كه وجود اين دو فرزند، يادي و اندرزي باشد:
تا وجود پيامبر - صلي الله عليه و آله و سلم - در ديده ي مردمان، و ياد او در دل، و اثر او در خرد ايشان، استمرار يابد.
و عبرتي باشد براي تاريخ؛ تا به آنان كه حسين را كشتند و با چوبدست بر دندانهاي پيشينش زدند، بگويد كه آنان پيامبر را كشته اند و چوبدست خود را بر دندانهاي پيامبر زده اند.
همين شباهت بود كه خادم پيامبر را برانگيخت:
انس بن مالك، هنگامي كه سر حسين را آوردند و ابن زياد با چوبدستش بر آن ضربه مي زد، وقتي ديد كه آن چوبدست بر دندانهاي پيشين اباعبدالله الحسين فرود مي آيد، گفت:
[48] هان! او شبيه ترين آن دو بود به پيامبر - صلي الله عليه و آله و سلم.
پاورقي
[1] «لقاح» در زبان عربي آن گرد است که خرمابن را با آن بارور کنند، تاکنون معادل فارسي سرراست و روشني از براي آن نيافتهام..
[2] مختصر تاريخ دمشق ابنمنظور (124 - 3 / 7).
[3] شايد ضبط اين روايت خالي از اشکال و اشتباه نباشد.
ظاهرا مضمون درست آن باشد که در روايتهائي ديگر از اميرمؤمنان - عليهالسلام - نقل شده و در آنها خاطر نشان گرديده است که امام حسن - عليهالسلام - در سينه به بالا، و امام حسين - عليهالسلام - از پائين سينه به پائين، به رسول خدا - صلي الله عليه و آله - ميمانستند. (نگر: حلية الابرار، البحراني، تحقيق: البروجردي، ط. مؤسسة المعارف الاسلامية، 72 - 69 / 3).
[4] مختصر تاريخ دمشق ابنمنظور (124 - 3 / 7).