عزتي كه از منبع غير الهي ، سرچشمه گيرد، به ناحق باشد و مورد تأييد دين نباشد،در حقيقت ذلت است كه از نظر مردمان سطحي نگر، عزّت پنداشته مي شود، اميرمؤمنان (ع) فرمود: «من اعتز بغير الله ذل َّ؛ كسي كه جز از خداي متعال عزت ، جويد، خوار و ذليل گردد.»

و همو فرمود: «من يطلب العزّ بغير حق ذَل َّ؛ كسي كه به ناحق جوياي عزّت باشد،ذليل و زبون مي گردد.»

به طور كلي ، هر عزتي كه مورد تأييد دين قرار نگيرد، ذلت است : «كل عزٍ لايؤيده دين مذلة .»

عزت هايي كه با زر، زور و زيورهاي دنيوي به دست آيد، مورد تأييد دين نيست . از ديدگاه آيين الهي ، اعمال فريبنده ، دنياطلبي و امتيازهاي مادي ، هرگز براي كسي عزتي نمي آورد، البته ممكن است ، در اين دنيا، در ديده مردم ظاهربين و دنياطلب ، عزّت و سربلندي پنداشته شود، اما روزي در اين سرا يا در سراي آخرت كه سراي ظهور واقعيت هاست ، دروغين بودن آن هويدا شود.

تمام عوامل مادي : ثروت ، قدرت ، نام زمان ،... اگر از اهداف الهي انساني نباشد، نه فقط عزت آفرين نيست ، چه بسا اسباب ذلت و هلاكت هميشگي را فراهم مي نمايد: «من اعتز بغير الله أهلكه العزّ؛

كسي كه از راه غير الهي عزتي پيدا كند، همان عزّت او را نابود مي كند.».

عزت هاي دنيوي پايدار نيست و براي كسي عزّت نمي آورد؛ اميرمؤمنان (ع) فرمود:«لا تنافسوا في عزّ الدنيا و فخرها،.. فإن عزّها و فخرها إلي انقطاع ؛

براي رسيدن به عزّت و افتخار دنيوي ، از هم سبقت نگيريد... هرآينه عزّت و افتخار دنيوي ، ناپايدار و رو به زوال است .» و در روايتي ديگر مي فرمايد: «عزّها ذُل ٌ.».

در برخي روايات از عزّت كاذب ، تعبير به «تعزز» شده است . تعزز؛ يعني ، تكلف عزت ، كسي كه عزّت ندارد خودش را عزيز بشمارد.

شيطان نيز خود را عزيز مي پندارد؛ امير مؤمنان (ع) در مورد عزّت شيطان «تعزز» را استعمال نموده است و در توصيف شيطان مي فرمايد: «... تعزز بخلقه النار؛ از اين كه از جنس آتش بود، خودش را عزيز مي شمرد.»

خداوند در قرآن در مواردي ، پرده از عزت هاي دروغين برداشته است : عزت هاي فرعوني ، عزت هاي كفار و منافقان ، و در سوره منافقون مصاديق هر دو عزّت را بيان كرده است :

(يقولون لَئِن وَجَعنا إلي المدينة لَيخرجن َّ الاَعزَّ منها الاذَل َّ و لله العزة ُ و لرسوله و للمؤمنين و لكن المنافقين لا يعلمون َ)

منافقان به خيال خويش عزّت دارند، نه تنها عزّت ندارند بلكه آنان ذليل ترين انسان ها هستند.

و عزّت حقيقي از آن ِ خداست . و عزّت راستين از براي پيامبر خدا و مؤمنان به خدااست .

اين آيه مصاديق هر دو را آورده است .