بازگشت

انواع عزت


عزت انواع گوناگوني دارد و از حيث مبدأ و مراتب ، سه قسم است :

- عزت خداوند متعال

- عزت رسول خدا (ص)

- عزت مؤمنين .

اين عزت از جهت مراتب در طول يكديگر قرار دارد. سرچشمه آن خدا و محصور در اوست و از پروردگار به رسولش و در مرتبه آخر عزت براي مؤمنين است . مرتبه اعلاي عزت از آن خداست و از آن معصومين (ع) مظاهر عزت اويند، امام مجتبي (ع) فرمودند:لنا العزة العليا. عزت مراتبي دارد كه متقين را از آن بهره وافري است . امام علي فرمودند:«لا عز أعز من التقوي ؛ هيچ عزتي به مرتبه عزتي كه از تقوا حاصل مي شود نيست .»

در روايات - افزون بر آنچه گذشت - اقسام ديگري از عزت تفسير و تبيين شدن است : عزت اسلام ، عزت دين ، عزت مسلمانان ، عزت دولت ، و حكومت ديني ، عزت فرد و جامعه . هر يك مرتبه و جايگاهي دارد و ارزش و اهميت هر يك با توجه به جايگاهش متفاوت است و اهتمام به تثبيت و حفظ آن دستورات خاص خود را داراست .

عزت از حيث وجودي در خداوند ذاتي و در غير او عرضي و اكتسابي است . خداوند صاحب عزت است و اوست كه هر كه او خواهد عزت عطا كند. راه هاي تحصيل و كسب عزت در روايات و آموزه هاي ديني آمده است ، اگر كسي به دنبال آن باشد و استحقاق يابد خداوند آن را به او عطا خواهد كرد. من اعتز بالله اعزه الله؛ هر كه به خدا عزت جويد خداوند عزيزش كند.

عزت از مقوله «كم » نيست كه بتوان اندازه و مقدار آن را در دارنده آن اندازه گيري كرد. در مورد خداوند در قرآن آمده است : فلله العزة جميعا؛ تمام عزت از آن خداست . يا در جايي ديگر مي خوانيم :«عزتك اعز من كل عزة ». و معصومين (ع) مظاهر صفات خدايند و عزت در مؤمنين بر اساس مراتب ايمانشان است . امام سجاد (ع) فرمودند:«طاعة ولاة الامر تمام العز؛ اطاعت از حاكمان الهي و رهبر مسلمانان تمام عزت است .»

در علم اخلاق ، عزت نفس از صفات و فضايل اخلاقي به شمار مي آيد كه اموري از جمله : مناعت طبع ، بلند نظري ، همت عالي ، قناعت ، عفو و گذشت ، سكينه و وقار بر عزت انسان مي افزايد.