كنترل و نظارت معمولاً براي شناسايي برنامه ها و چگونگي اجراي آنها جهت حصول مؤثر هدفهاست. از اين رو وظيفه كنترل و نظارت، سعي در كشف نارسائيهاي موجود ورفع موانعي است كه بر سر راه رشد استعدادهاي نيروي انساني و پيشرفت برنامه ها قرار دارد. بنابراين توان شناخت و ارزشيابي فعاليت ها، روحيّات و استعدادهاي كاركنان ومسيركار در سازمان همچنين دقيق و منضبط بودن و سعه صدر داشتن از مهارتهاي موردنياز مديران و رهبران است. در اين رابطه مي توان به فرازهايي از نهضت حسيني اشاره نمود:

- از نافع بن هلال چنين نقل شده كه امام پس از بررسي بيابانهاي اطراف به سوي خيمه ها برگشت و به خيمه خواهرش زينب كبرا (س) وارد شد. من در بيرون كشيك مي دادم، زينب كبرا (س) عرضه داشت: برادر! آيا ياران خود را آزموده اي و به نيّت و استقامت آنان پي برده اي تا مبادا در موقع سختي دست از تو بردارند و در ميان دشمن تنها بگذارند. امام در پاسخ خواهرش فرمود.

«آري به خدا سوگند آنها را آزموده ام و نيافتم آنان را مگر محكم و با صلابت و غرنده و خشمناك. آنان به كشته شدن در پيش روي من آنچنان مشتاق هستند مانند اشتياق طفل شيرخوار به پستان مادرش.» [1] .

- در شب عاشورا نيز امام حسين (ع) از محيط خيمه ها بيرون رفت تا نزديكي لشكر دشمن، نافع بن هلال (يكي از ياران امام) از امام (ع) سؤال كرد، دليل نزديك شدنش به لشكر دشمن در اين وقت شب چه بوده است؟ امام (ع) در پاسخ وي فرمود: آمده ام تا پستي و بلندي اطراف خيمه ها را بررسي كنم كه مبادا براي دشمن مخفي گاهي باشد و از آنجا براي حمله خود و يا دفع حمله شما استفاده كند.

- همچنين در نمونه ديگر؛ يكي از فعاليت ها در شب عاشورا اين بود كه اسلحه ها را براي فردا آماده سازند، از اين رو مردي به نام «جَون» كه آزاده ابوذر غفاري بوده است و متخصص در كار اسلحه سازي، اين مرد در خيمه اي كه به اين كار اختصاص داشت مشغول آماده كردن سلاح ها بود؛ امام در آن شب آمد تا از او سركشي و بازديد كند.

ملاحظه مي شود كه نظارت و كنترل در تمام مراحل نهضت جاري و ساري بود.