قرآن از آغاز پيدايش خود تا فرجام اين جهان، مراحل و مراتبي دارد كه عبارتند از:

1- مرحله ي پيدايش آن در لوح محفوظ،

2- در قلب اسرافيل،

3- در قلب ميكائيل، آن گاه كه اسرافيل بر او خواند،

4- قلب فرشته ي وحي،

5- فرود آمدن آن در شب قدر در بيت المعمور [1] .

6- فرود يك باره ي آن بر قلب مطهر پيامبر تا آن را به مردم بياموزد،

7- فرود آمدن قرآن بر قلب مصفاي پيامبر تا در آغاز بعثت بر مردم تلاوت كند،

8- فرود آن در شب هاي گرامي قدر بر امام عصر عليه السلام،

9- جاي گرفتن آن در گوش هاي شنوا،

10- قرار گرفتن آن بر زبان ها و دهان ها،

11- جاي گرفتن بر روي كاغذ يا مرحله ي كتابت آن،

12- جايگزين آن در دل ها،

13- ورود قرآن به سبك شگفتي به صحراي محشر، [2] .

14- و ديگر ورود قرآن به بهشت كه به تلاوت كننده ي آن گفته مي شود:

«قرآن را تلاوت نما و از نظر مقام و منزلت اوج بگير.» [3] .

همه ي نكات چهارده گانه در مورد قرآن، از روايات گرفته شده است كه در كتاب جداگانه اي آمده است. [4] .

و اكنون آنچه مورد بحث است اين است كه حسين عليه السلام نيز همين مراحل چهاردهگانه را، هم در ارزش هاي والا و فضايل انساني و ويژگي هاي شخصيت خويش دارد، و هم در مصائب جانگداز و داراي پيامش، كه به خواست خدا هر دو بخش را ترسيم خواهيم كرد.