از محورهاي ثبات و نهادينه شدن جامعه، پاي بندي نهادهاي سياسي و احزاب و گروه ها به تعهدات و پيمان هاي عمومي و اجتماعي است. همان گونه كه تعهد به ميثاق ها نقش محوري را در استقرار عدالت اجتماعي بر عهده دارد، بي تعهدي به آن ها بيش ترين نقش را در تخريب نهادها و بي ثباتي جامعه دارد. به علت اهميت اين موضوع، اسلام پشتوانه تعهدات را پيمان و ميثاق الهي قرار داده و پيمان شكني را روي گرداندن از باورهاي اعتقادي معرفي مي كند و به همگان دستور پاي بندي به پيمان ها را مي دهد: (اوفوا بالعقود)؛ [1] يعني به پيمان ها وفادار باشيد. دين هم چنين دستور ستيز با پيمان شكنان را آشكارا صادر مي كند: «فقاتلوا ائمة الكفر انهم لا ايمان لهم؛ [2] .

يعني سران كفر را، كه به هيچ پيماني پاي بند نيستند، از پاي درآوريد». امروزه بي تعهدي استكبار به پيمان ها و نقض آشكار پيمان هايي كه به سودجويي او لطمه مي زند و وتو كردن قطع نامه هايي كه افزون طلبي او را مهار مي كند، از همين جا سرچشمه مي گيرد. البته تعهد به پيمان هم تا زماني است كه طرف مقابل نخواهد از آن استفاده نابه جا كند و آن را پوششي بر خيانت خويش قرار دهد كه اگر احساس خيانت از سوي دشمن شد، آن گاه نقض آن، كه در حقيقت نقض نخواهد بود، محذوري نخواهد داشت. قرآن نيز اين هشدار را به جامعه و فرهيختگان آن مي دهد كه در صورت احساس خيانت از سوي دشمن، پيمان نامه را به سوي او افكنيد: «و اما تخافنَّ من قوم خيانةً فانبذ اليهم علي سواءٍ؛ [3] يعني اگر از سوي گروهي احساس خيانت (نقض پيمان) كرديد، پيمان نامه را در برابر وي افكنيد». پاي بندي به پيمان ها در انديشه و سيره عترت، مي درخشد. اميرالمؤمنين (ع)، و نيز امام حسن (ع) در رفتارهاي اجتماعي خويش همواره بر اين معيار تأكيد داشتند و حتي امام مجتبي (ع) با اين كه بارها ناهنجاري هاي طرف مقابل را مشاهده مي كرد، اما از نقض پيمان دوري مي جست. امام حسين (ع) نيز همين رفتار را در پيش گرفت و به تعهد مصالحه با بني اميه پاي بند بود. و با اين كه از سوي مردم عراق دعوت به مخالفت مي شد بزرگ ترين مانع را براي اقدام اجتماعي عليه حزب عثمانيه، پيمان عترت با آنان مي دانست. هنگامي كه معاويه از تحرك مردم عراق به وحشت افتاد و در هراس بود كه مبادا امام حسين (ع) دست به اقدامي براي براندازي بني اميه بزند، در نامه اي به ايشان، حضرت را از پيمان شكني بر حذر داشت و نوشت: «عظ نفسك ما ذكر و لعهد الله اوف؛ [4] يعني نفس خويش را پند بياموز و به پيمان الهي وفادار باش.» حضرت نيز در پاسخ وي، در عين حال كه ستم ها و ناهنجاري هاي وي را بر مي شمارد، خود را به معاهده، وفادار مي داند. [5] .