شهيد داراي چنين ويژگيهايي مي باشد: شجاعت و ثبات، و زهد و بي ميلي نسبت به تمامي عوامل جاذب و تحريك كننده، غرور در مقابل سازش و پستي، و صبر جميل در برابر بلا و مصيبت، و احساس و آگاهي نسبت به مسئوليت در مقابل ديگران، و فدا كردن چيزهاي گرانبها از جمله جان و مال.

اما برتري اجر و پاداش يك شهيد بر شهيد ديگر در پيشگاه خداوند، براساس نيت و صداقت در آن، و عزم و پايداري و نيرومندي و قدرت، و اطمينان كامل به خداوند و استحكام و استقامت در راه تحقق آن است. كلام الهي ناظر به همين معناست كه مي فرمايد: تا خداوند راستگويان را بر مبناي صداقتشان پاداش دهد (احزاب / 24). و در نهج البلاغه آمده است كه: «العطية علي قدر النية»: پاداش و عطا، به اندازه و ميزان صداقت در نيت است.

در اصول كافي از امام صادق عليه السلام نقل شده كه مي فرمايد: دوزخيان تا ابد در دوزخ خواهند ماند زيرا نيت آنها در دنيا اين بوده است كه اگر تا ابد در دنيا حيات داشته باشند، همواره از فرمان خدا سرپيچي كنند، و هيچ گاه به


ايمان نگرايند. و علت خلود اهل بهشت در آن، اين است كه اگر هميشه در دنيا حيات مي داشتند نيتشان اين بوده است كه تا پايان روزگار مطيع فرمان و دستورات خداوند، باشند.

و مقصود از معصيت و سرپيچي در اين جا «كفر»، و غرض از اطاعت، «ايمان» است (به قرينه ي خلود در آن). زيرا صرف نيت عصيان كه منهاي قول و عمل باشد، هيچ گونه حساب و عقابي در بر نخواهد داشت. ولي كفر به تنهايي موجب خلود مي شود.