بازگشت

نقد سخن


ايراد استدلال به خبر مسعدة بن صدقه از آن روست كه وي نزد علماي رجالي اماميه موثق نيست و توثيقي كه برخي استظهار كرده اند، حدسي و گماني است، مثل توثيق مجلسي اوّل و مامقاني. بر فرض توثيق وي، قراين گواه آن است كه كلام در حال تقيه، توسط امام گفته شده، چرا كه مسعده، از عامه [و اهل سنت ] است و پرسش درباره قيام بر ضد پيشواي ستمگر است. پاسخ امام موافق مذهب عامه بوده، از نظر فقه اماميه، حمل آن بر تقيه اَوْلي از اثبات حكمي بدين خبر است. مؤيد مدعاي ما آن است كه تخصيص حديث نبوي به شرط پذيرش امر و نهي توسط جائر، با توصيف عمل «نهي و امر» به عنوان «برترين جهاد» ناسازگار است، زيرا برترين جهاد آن است كه منجر به شكستن شوكت و عظمت حاكم ستمگر شود، تا جرأت و شجاعت ناميده شود. اين ويژگيها وقتي است كه جائر و ستمگر در حال جبروت و طغيان باشد، نه در وضعيت نرمخويي و پذيرش. امر و نهي در دومين حالت، غنيمت شمردن فرصت مناسب است و خطري ندارد تا برترين جهاد شمرده شود! ايراد خبر يحيي الطويل آن است كه وي مجهول الحال مي باشد و نجاشي نام وي را نياورده، حتي كسي كه از وي ذكري به ميان آورده، مدح يا ذم يا توثيق و يا تضعيفش نكرده است.