پس از اينكه يزيد با بدمستي ها، ياوه سرايي ها، گستاخي ها و خواندن اشعار شرك آلود و آكنده ي از كينه و عقده ي حقارت، دين و آيين دروغين و راه و رسم ارتجاعي خود را نشان داد، دخت فرزانه ي اميرمؤمنان بپاخاست و با دنيايي از درايت و شهامت لب به سخن گشود و اين چنين نداي عدالت و آزادي و آزاديخواهي و اصلاح طلبي را در ستاد فرماندهي استبداد و اختناق طنين افكن ساخت:

«الحمدلله رب العالمين و صلي الله علي رسوله و آله اجمعين، صدق الله سبحانه كذلك يقول:


«ثم كان عاقبة الذين أسائوا السوءآ ان كذبوا بآيات الله و كانوا بها يستهزؤن» [1] .

أظننت يا يزيد حيث اخذت علينا اقطار الارض و آفاق السماء فاصبحنا نساق كما تساق الاساري أن بنا علي الله هوانا، و بك عليه كرامة، و ان ذلك لعظم خطرك عنده، فشمخت بانفك، و نظرت في عطفك، جذلان مسرورا، حيث رأيت الدنيا لك مستوثقة و الامور متسقة، و حين صفا لك ملكنا، و سلطاننا، فمهلا مهلا انسيت قول الله عزوجل: «و لا يحسبن الذين كفروا انما نملي لهم خير لانفسهم انما نملي لهم ليزدادوا اثما و لهم عذاب مهين.» [2] .

ستايش از آن خدايي است كه پروردگار جهانيان است؛ و درود بي پايان او بر پيامبر برگزيده ي او و خاندان گرانمايه و همگي فرزندانش باد!

خداي يكتا به راستي و درستي سخن گفت كه فرمود: آن گاه سرانجام كساني كه به كارهاي زشت و ظالمانه دست يازيدند، به آنجا رسيد كه آيات خدا را دروغ شمردند و آنها را به باد تمسخر و ريشخند گرفتند؛ آري، فرجام كار گناهكاران و پليدان، انكار آيات انسانساز حق و تمسخر مقررات عدالت آفرين و مقدسات اوست!!

هان اي يزيد! اينك كه با شقاوت و بيرحمي ات كرانه هاي زمين و افق هاي بلند آسمانها را بر ما تنگ گرفته و راه ها را بر ما بسته اي و ما را شهر به شهر و كوچه به كوچه، بسان اسيران و بردگان مي گرداني، به راستي چنين مي پنداري كه اين رويداد سهمگين، در بارگاه خدا براي ما نشانه ي ذلت و خواري، و براي تو علامت ارجمندي و نشان بزرگي و افتخار است؟!

آيا چنين مي پنداري كه خدا ما را دوست نمي دارد و تو را عزيز مي دارد كه اين گونه بر خود مي بالي و باد بر بيني افكنده و به خود مي نازي؛ و مست و مغرور مي تازي و ياوه ها مي سرايي؟

آري، تو چنين مي پنداري كه جهان و جهانيان در برابرت سر تعظيم فرود آورده و همه در كمند قدرت و قلمرو سيطره ي تو گرفتار آمده و همه ي رويدادها به ميل تو روي داده و در راه است؛ و فرمانروايي معنوي و قدرت و شكوهي كه از آن ماست، براي تو هموار گشته و زير چنبر فرمانت آمده است!


آري، تو چنين مي پنداري، اما سخت در اشتباهي! پس آهسته تر، اندكي آهسته تر تا به تو هشدار دهم كه سخن آفريدگار تواناي هستي را از ياد نبري!

آيا فراموش كرده اي كه خدا مي فرمايد:

و آن كساني كه كفر ورزيدند و راه بيداد در پيش گرفتند، گمان نبرند كه اگر ما به آنان مهلت مي دهيم و بي درنگ كيفرشان نمي كنيم، به سود آنان است؛ هرگز! ما به آنان مهلت نمي دهيم تا بر گناهانشان بيفزايند؛ و بر ايشان عذابي رسواگر و خواركننده خواهد بود.

آن گاه ژرفنگرانه و شجاعانه، و به منظور انگيزش غفلت زدگان و آگاهي عصرها و نسل ها از حقيقت جنبش آزاديخواهانه و اصلاح طلبانه عاشورا خروشيد كه:

أمن العدل يابن الطلقاء تخديرك حرائرك و امائك، و سوقك بنات رسول الله سبايا، قد هتكت ستورهن، و أبديت وجوههن، تحدو بهن الاعداء من بلد الي بلد و يستشرفهن أهل المناهل و المناقل، و يتصفح وجوههن القريب و البعيد، و الدني و الشريف، ليس معهن من رجالهن ولي، و لا من حماتهن حمي، و كيف يرتجي مراقبة من لفظ فوه أكباد الاذكياء، و نبت لحمه بدماء الشهداء، و كيف لا يستبطأ في بغضنا أهل البيت من نظر الينا بالشنف و الشنئآن، و الاحن و الاضغان ثم تقول غير متأثم و لا مستعظم:



لاهلوا و استهلوا فرحا

ثم قالوا يا يزيد لا تشل [3] .



منتحيا علي ثنايا ابي عبدالله سيد شباب اهل الجنة تنكتها بمحضرتك.

و كيف لا تقول ذلك، و قد نكأت القرحة، و استأصلت الشافة باراقتك دماء ذرية محمد صلي الله عليه و آله و سلم و نجوم الارض من آل عبدالمطلب، و تهتف باشياخك زعمت انك تناديهم، فلتردن وشيكا موردهم، و لتودن انك شللت و بكمت و لم تكن قلت ما قلت، و فعلت.

هان اي زاده ي رهاشدگان و پسر آناني كه نياي گرانقدرم از سر مهر و كرامت از گناه و بيدادشان گذشت و آنان را در فتح مكه بخشيد و از بند اسارت رهايشان ساخت!

اي يزيد! آيا اين از عدالت و دادگري نظام پليد و آزادي كش اموي است كه تو تيره بخت، زنان و كنيزكان خود را در امنيت و آسايش، پشت پرده ها بنشاني و آن گاه دختران ارجمند و آزاده ي پيامبر خدا را در بند اسارت و بيداد، به اين شهر و آن شهر


بكشاني و در اين كوي و آن برزن بگرداني؟

آيا اين از عدل و داد است كه بدين وسيله حريم امنيت و پرده ي كرامت آنان را كنار زني و چهره هايشان را نمايان سازي؛ تا آشنا و بيگانه، مردم شهر و روستا، دور و نزديك، ريشه دار و بي ريشه و تبار، بر آنان بنگرند و آنان در برابر ديدگان و تماشاگران باشند؟ آن هم در شرايطي كه نه از مردان دلير و آزادمنش اين خاندان پرشكوه، كاروانسالاري برايشان مانده است، و نه پشت و پناهي كه از حقوق و آزادي آنان دفاع كند؟!

راستي چگونه مي توان به كسي اميد بست كه دهان و دندانش جگر پاكان و شايسته كرداران را جويد و بيرون ريخت و گوشت و پوست و سلولهاي وجودش از خون شهيدان راستين راه آزادي و آزادگي و اصلاح طلبي روييده است؟!!

و چگونه از كسي كه دلش از كينه و عقده ي ما خاندان رسالت آكنده است، مي توان انتظار آن را داشت كه به دشمني ما شتاب نگيرد و در اين راه، راه افراط و ددمنشي و مرزناشناسي نپيمايد؟!

آري، چنين كسي با چشم و كينه و ددمنشي بر ما خواهد نگريست، در دشمني با ما فروگذار نخواهد كرد و بي آنكه از گناه و بيداد بپرهيزد و دست يازيدن به اين جنايت هاي هولناك را بزرگ و رسوايي برانگيز شمارد، بسان تو اي يزيد! گستاخي مي كند و مي گويد:

اي كاش پدران و نياكانم بودند و فرياد شادي سر مي دادند و مي گفتند: هان اي يزيد! بزن! بزن! كه دستت فلج مباد!

و اين در حالي است كه با چوب بيداد بر دندانهاي سرور و سالار جوانان بهشت مي نوازي! بر همان لب و دنداني كه بوسه گاه پيامبر خدا بود!

هان اي يزيد! چرا به اين جنايت ها دست نزني؟!

و چرا چنين ياوه ها نسرايي؟ تو كه جنايات بي شماري كردي! پوست از زخم دل چاك چاك ما برداشته و با ريختن خون پاك فرزندان پيامبر، به نسل كشي پرداختي و آنان را ريشه كن كردي و در همان حال، هم نعره برمي آوري و نياكانت را صدا مي زني و چنين مي پنداري كه صدايت به گوش آنان مي رسد؛ اما تو نيز به زودي به همان جايي كه آنان رفتند، خواهي رفت و به زودي به همانان خواهي پيوست و آن گاه در آنجا خواهي گفت: اي كاش لال بودم و چنان نمي گفتم و ناتوان بودم و دست به اين


جنايت ها نمي زدم.

و آن گاه رو به بارگاه خدا آورد و نيايشگرانه گفت:

اللهم خذلنا بحقنا، و انتقم ممن ظلمنا، و احلل غضبك بمن سفك دمائنا، و قتل حماتنا.

فو الله ما فريت الا جلدك، و لا حزرت الا لحمك، و لتردن علي رسول الله صلي اله عليه و آله بما تحملت من سفك دماء ذريته، و انتهكت من حرمته في عترته و لحمته، حيث يجمع الله شملهم و يلم شعثهم بحقهم «و لا تحسبن الذين قتلوا في سبيل الله امواتا بل أحياء عند ربهم يرزقون» [4] و كفي بالله حاكما، و بمحمد صلي الله عليه و آله خصيما و بجبرئيل ظهيرا.

و سيعلم من سوي لك و مكنك من رقاب المسلمين، بئس للظالمين بدلا، و ايكم شر مكانا و اضعف جندا.

بار خدايا! حقوق پايمال شده ي ما را از تجاوزكاران بازگير! و از كساني كه در حق ما شقاوت و بيداد روا داشتند، داد ما را بستان و انتقام ما را بگير و آتش خشم خود را بر كساني كه خون هاي مردان آزاديخواه و ظلم ناپذير ما را ريختند، و ياران و دفاعگران از حقوق و آزادي ما را به خاك و خون كشيدند فرود آور!

هان اي يزيد! به خداي سوگند كه تو با اين كارت، جز پوست پيكر خود را ندريدي! و جز گوشت پيكر خود را پاره نكردي! ديري نمي پايد كه با همين بار سنگين گناهي كه به خاطر ريختن خون پاك خاندان پيامبر و شكستن حرمت حريم او در مورد خاندان و نزديكانش بر دوش داري، به آن حضرت وارد خواهي شد، آن گاه كه خداي دادگر همه ي خاندان پيامبر را گرد مي آورد و پراكندگي كار آنان را سامان مي بخشد و حقوق پايمال شده ي آنان را بازمي گيرد و دادشان را از بيدادگران مي ستاند؛ چرا كه قرآن مي فرمايد: هرگز كساني را كه در راه خدا كشته شده اند، مرده مپندار؛ بلكه آنان زندگاني هستند كه در بارگاه پروردگارشان روزي داده مي شوند.

و براي تو اي يزيد! همين بسنده است كه در دادگاه رستاخيز، خداي دادگر حاكم باشد و محمد صلي الله عليه و آله و سلم، خصم تو و فرشته ي گرانقدر خدا، جبرئيل، يار و پشتيبان ستمديدگان باشد.


و به همين زودي آن كسي كه تو را وسوسه كرد و به عنوان خليفه و ولايتمدار و خدايگان و سررشته دار مردم، بر گردن اين جامعه سوار نمود در خواهد يافت كه بيدادگران را بد دستاورد و بهره اي است؛ و در خواهد يافت كه كدامين شما در منطق و موقعيت بدتر و از نظر نيرو ناتوانتر است.

و در ادامه ي روشنگري اش افزود:

و لئن جرت علي الدواهي مخاطبتك، اني لاستصغر قدرك، و استعظم تقريعك، و استكثر توبيخك، لكن العيون عبري، و الصدور حري، الا فالعجب كل العجب لقتل حزب الله النجباء بحزب الشيطان الطلقاء، فهذه الايدي تنطف من دمائنا، و الافواه تتحلب من لحومنا، و تلك الجثث الطواهر الزواكي تنتابها العواسل، و تعفرها امهات الفراعل.

و لئن اتخذتنا مغنما لتجد بنا وشيكا مغرما، حين لا تجد الا ما قدمت يداك و ما ربك بظلام للعبيد، فالي الله المشتكي و عليه المعول.

هان اي يزيد! اگر چه رويدادهاي ناگوار و پيشامدهاي سهمگين روزگار مرا بر آن داشته است تا با چون تويي بي مقدار كه از بد روزگار و آفت زدگي مزرعه ي جامعه، زمام امور آن را به كف داري، روبرو گردم و سخن گويم، اما من ارزش و بهاي تو را سخت ناچيز مي دانم و نكوهش ات را به خاطر جنايتها و ددمنشي هايت بس بزرگ و تو را بسيار سرزنش مي كنيم.

چه بايد كرد كه ديدگان اشكبار است و دلها شعله ور و قلبها سوزان!

شگفتا! و راستي شگفتا كه چهره هاي نجيب و عدالتخواه و اصلاح طلب حزب راستين خدا در پيكاري ناخواسته و نابرابر با حزب فريبكار و ستم پيشه ي شيطان - كه اعضاي اصلي آن شما اسيران آزاد شده ديروز هستيد - به خاك و خون كشيده مي شوند و خون پاك ما از چنگها و سرپنجه هاي شما مي چكد و پاره پاره ي گوشتهاي بدنمان از دهان شما مي افتد و اين پيكرهاي پاك و پاكيزه ي حق طلبان و آزاديخواهان است كه خوراك گرگهاي درنده ي شما و در زير پنجه و در چنگال بچه كفتارها به خاك افتاده است!

راستي شگفت از بازي زمانه! شگفت!

هان اي يزيد! آگاه باش كه اگر امروز مست قدرت و امكانات بادآورده اي و ما را براي خود غنيمتي مي پنداري، به همين زودي درخواهي يافت كه اسارت ما نه


براي تو سودبخش كه مايه ي زيان و بي آبرويي بيشتر است.

و آن گاه است كه هر چه را از پيش فرستاده اي همان را خواهي يافت و پروردگارت هرگز بر بندگان ستم روا نمي دارد و به همين جهت من از ظلم و بيداد تو به بارگاه او شكايت مي برم و به او توكل و اعتماد مي كنم.

و سرانجام دليرانه و انديشاننده بر سر دژخيم سياه روي اموي و مذهب سالاري هراس انگيز و خشونتبار او فرياد برآورد كه:

فكد كيدك، واسع سعيك، و ناصب جهدك، فو الله لا تمحو ذكرنا، و لا تميت وحينا، و لا تدرك امدنا، و لا ترحض عنك عارها، و هل رأيك الا فند، و ايامك الا عدد، و جمعك الا بدد؟ يوم ينادي المنادي الا لعنة الله علي الظالمين فالحمدلله رب العالمين، الذي ختم لاولنا بالسعادة و المغفرة و لآخرنا بالشهادة و الرحمة، و نسأل الله ان يكمل لهم الثواب، و يوجب لهم المزيد، و يحسن علينا الخلافة، انه رحيم ودود، و حسبنا الله و نعم الوكيل. [5] .

و تو نيز اي يزيد! هر فريب و نيرنگي داري بر ضد ما به كار گير و هر اقدام و تلاشي كه مي تواني دريغ مدار و به آن دست بزن، اما سوگند به خداي پيروزمند كه نه، خواهي توانست نام بلند و پرشكوه دودمان ما را از ميان برداري و نه نور روشنگر وحي و فرهنگ خداپسندانه و انسان دوستانه ي ما را خاموش سازي؛ نه، خواهي توانست به جلال و شكوه دست يابي و نه موفق خواهي شد تا لكه ي ننگ و عار اين ستم و بيدادي را كه به آن دست يازيدي از دامان و پيشاني خود و نظام پوشالي ات بشويي و از پرونده ي زندگي رسوايت بزدايي!

آگاه باش كه رأي و ديدگاه تو بسيار سخت سست و بي اعتبار است و روزگار ميدانداري و فرصت تاخت و تاز بسيار اندك و دار و دسته ي كفتارمنش ات رو به پريشاني و پراكندگي است.

آري دور نيست روزي كه هاتف و نداگري ندا سر دهد كه:

هان اي مردم! بهوش باشيد كه لعنت و نفرين خدا بر گروه تاريك انديشان و بيداگران است.

خداي بي همتا را ستايش مي كنم كه آغاز كار ما را به نيك بختي و آمرزش، و


فرجام كارمان را به شهادت پرافتخار و مهر و رحمت بي كران خويش رقم زد؛ و از بارگاه او مي خواهم كه پاداش شهيدان پاكباخته و عدالتخواه ما را كامل كند و بر اجر و مزدشان بيفزايد و ما را بازماندگان شايسته و حق شناس آنان سازد كه او پرمهرترين مهربانان است و ذات بي همتاي او ما را بسنده است و نيكو حمايتگر و كارسازي است.

يزيد كه از آغاز تا پايان خطبه ي آتشين و ستم ستيز و الهام بخش و انديشاننده و روشنگرانه ي بانوي بانوان، در بهت و حيرت و خشم فرورفته بود، با پايان گرفتن نورافشاني زينب، سر بلند كرد و چون پاسخي بر آن منطق آسماني و نورافشاني دندان شكن و آن نداي جاودانه عدالتخواهي و آزادمنشي نداشت، با اين شعر به ياوه سرايي پرداخت كه:



يا صيحة تحمد من صوائح

ما اهون الموت علي النوائح



شيون و فرياد از زنان داغديده پسنديده است و براي زنان سوگوار و نوحه سرا مرگ چقدر آسان است!