بازگشت

كليد شخصيت افراد


روانشناسها، خصوصا كساني كه بيوگرافي مي نويسند، كوشش مي كنند براي روحيه ها يك كليد شخصيت پيدا مي كنند. مي گويند شخصيت هر كس يك كليد معين دارد؛ اگر آن را پيدا كنيد سراسر زندگي او را مي توانيد توجيه كنيد البته به دست آوردن كليد شخصيت افراد خيلي مشكل است، خصوصا شخصيتهايي خيلي بزرگ. عباس محمود عقاد، دانشمند متفكر مصري، كتاب نوشته به نام «عبقرية الامام» و در اين كتاب اظهارنظر مي كند كه من كليد شخصيت علي را در فروسيت جستجو و پيدا كردم. علي مردي است كه در سراسر زندگي اش (چه در ميدان جنگ، چه در محيط خانواده، چه در محراب عبادت، چه در مسند حكومت و در هر جايي) روح مردانگي وجود دارد.

«فروسيت» يعني مردانگي، و مردانگي مافوق شجاعت است. او مي گويد كليد شخصيت علي مردانگي است.

ملاي رومي حدود هفتصد سال قبل از او به اين نكته پي برده بوده است كه در علي چيزي بالاتر از شجاعت وجود دارد. در آن داستان معروف، وقتي علي عليه السلام دشمنش را به زمين زد و خواست او را بكشد، آن مرد آب دهان خود را به صورت علي انداخت و علي در آن لحظه او را نكشت و برخاست و قدم زد و بعد كه آمد سر او را ببرد، آن مرد سؤال كرد: چرا اول مرا نكشتي؟ گفت: چون من تحت تأثير غضب خودم قرار گرفتم و نمي خواستم دستم حركت كند در حالي كه خشم خودم هم تأثير داشه باشد، بلكه مي خواستم تو را در راه رضاي خدا و هدفهاي كلي خلقت كشته باشم. مولوي اين داستان را خيلي عالي به نظم در آورده است. اين نظم دو بيت دارد كه به نظر من بهتر از اين در مدح علي گفته نشده است. مي گويد:



تو ترازوي احد خود بوده اي

بل زبانه ي هر ترازو بوده اي



در شجاعت شير ربا نيستي

در مروت خود كه داند كيستي



در بيت دومش كه مورد نظر من است مي گويد: در شجاعت، تو اسدالله هستي اما در مروت و مردانگي كه مافوق شجاعت است هيچ كس نمي تواند تو را توصيف كند، تو مافوق توصيف هستي.

اين مرد مصري هم به اينجا رسيده است كه به عقيده ي او كليد شخصيت علي مروت، مروءت و فروسيت است.