مرحوم علامه ي طباطبايي قدس سره پس از ذكر آيات فوق (آيه 190 تا 195 سوره ي بقره) مي گويد:

«سياق (اسلوب و طرز جمله بندي) اين آيات پنجگانه دلالت مي كند كه هر پنج آيه در يك دفعه نازل شده و يك هدف را تعقيب مي نمايند و آن بيان جنگ براي اولين بار با مشركان مكه است.

و اينكه خداوند (در آيه 190 بقره) فرموده: «و قاتلوا في سبيل الله؛ و در راه خدا با دشمن بجنگيد»، اصل حكم جهاد را بيان مي كند و اينكه (در همان آيه) مي فرمايد: «و لا تعتدوا، تجاوز از حد نكنيد» به رعايت حدود و نظم، دستور مي دهد.


و اينكه (در آيه 191) مي فرمايد: «و اقتلوهم...؛ و آنها را هر كجا يافتيد بكشيد.» بيانگر حد شدت عمل بر ضد مشركان است.

و اينكه (در همان آيه) مي فرمايد: «و لا تقاتلوهم عند المسجدالحرام؛ در نزد مسجدالحرام (كعبه) با آنها نجنگيد.» بيانگر حد مكان جنگ است.

و اينكه (در آيه 193) مي فرمايد: «و قاتلوهم حتي لا تكون فتنة؛ و با آنها پيكار كنيد تا فتنه باقي نماند.» بيانگر حد وقت و زمان جنگ است (كه تأخير نيفتد.)

و اينكه (در آيه 194) مي فرمايد: «الشهر الحرام بالشهر الحرام؛ ماه حرام در برابر ماه حرام.» بيانگر تشريع قصاص و مقابله به مثل در جنگيدن و جهاد است كه اگر آنها حرمت ماههاي حرام را نگه نداشتند و جنگيدند، شما نيز مقابله به مثل كنيد.

و اينكه (در آيه 195) مي فرمايد: «و انفقوا؛ و انفاق كنيد» حاكي از وجوب تهيه ي مقدمات مالي جنگ است و آن عبارت از انفاق براي فراهم نمودن تجهيزات و آمادگيها و وسايل جنگي است، بنابراين به نظر نزديك مي آيد كه مجموع آيات پنجگانه مذكور، براي يك موضوع (جنگ با دشمن) نازل شده است.

و حرف «باء» در كلمه ي «بايديكم» به اصطلاح ادبي، زائده است و براي تأكيد آمده است و معني آن اين است: «دست هاي خودتان را به هلاكت نيفكنيد.» و اين آيه كنايه از نهي از بيهوده تلف كردن نيرو و قدرت است زيرا «يد» (دست) مظهر قدرت و نيرو است يعني


قدرت خود را به هدر ندهيد، و چه بسا گفته شده كه حرف «باء» براي «سببيت» است و به اصطلاح ادبي، مفعول جمله لا تلقوا، حذف شده، در اين صرت معني آيه چنين است، «خودتان را با دستهاي خودتان به هلاكت نيفكنيد.»

مرحوم علامه طباطبائي قدس سره پس از اين بيان مي گويد:

كلام (در نهي از القاء در هلاكت)، مطلق است و منظور از آن، نهي از هر چيزي از افراط و تفريط است كه موجب هلاكت مي شود، چنانكه بخل و انفاق نكردن مال، هنگام جنگ و جهاد، موجب به هم پاشيدگي نيرو و نابودي قدرت مي گردد و در نتيجه لشكر اسلام در پرتگاه هلاكت قرار مي گيرد، زيرا دشمن بر او پيروز مي شود، همين طور زياده روي و اسراف در انفاق مانند انفاق همه ي اموال، موجب فقر و درماندگي خواهد شد كه اين دو موجب انحطاط در زندگي و از ميان رفتن آبرو خواهد گرديد.» (پايان گفتار علامه ي طباطبائي) [1] .

خلاصه ي سخن آنكه، آيه ي مذكور (آيه ي 195 بقره) بيشتر ناظر به تصرف در مال و ثروت است، چنانكه اكثر مفسران در تفاسير خود همين مطلب را گفته اند و روايتي كه از امام صادق عليه السلام نقل شده (و قبلا ذكر شد) بر همين مطلب دلالت دارد.