يكي از مسائلي كه مي توان در مورد انگيزه ي قيام امام حسين عليه السلام مطرح كرد، آن هم يكي از شاخه هاي نهي از منكر است، «مسأله دفاع» مي باشد. مسأله دفاع يك مسأله فطري و عمومي است كه در ميان همه ي موجودات وجود دارد. مثلا كره ي زمين در برابر سنگهاي آسماني، در اطراف خود سپر دفاعي دارد. در بدن انسان، گلبولهاي سفيدي كه در خون شناورند، ارتش بدن هستند و از بدن در برابر دشمن (ميكربها) دفاع مي كنند. شاخ و زهر در حيوانات، يك نوع وسيله ي دفاعي آنها است تا بتوانند در برابر دشمن، به حيات خود ادامه دهند، و...

مسأله دفاع ميان انسانها از قديم و نديم وجود داشته است، خواه خداپرست باشند و يا منكر مذهب باشند.

مثلا مردم چين در قرون گذشته، براي دفاع از خود، در برابر هجوم


مغولان، ديوار چين را ساختند كه طول اين ديوار 3000 كيلومتر، ارتفاع 15 متر و عرض آن 9 متر است. [1] .

مردم ويتنام در زمان ما در برابر هجوم آمريكا، تونلي در عمق زمين به عنوان پناهگاه ساخته اند كه طول آن 200 كيلومتر است. در ميان آن، همه ي وسايل زندگي از بيمارستان، رستوران و... وجود دارد.

بنابراين در ميان هر موجود و هر ملت و قومي، مسأله ي دفاع و وسايل دفاعي وجود دارد. اين مسأله در اسلام، در سطح بسيار وسيع و عميق مطرح شده است. در قرآن مجيد آيات متعدد در اين رابطه ذكر شده، از آن جمله در آيه 40 حج مي خوانيم:

و لو لا دفع الله الناس بعضهم ببعض لهدمت صوامع و بيع و صلوات و مساجد يذكر فيها اسم الله كثيرا؛ و اگر خداوند بعضي از انسانها را به وسيله ي بعضي ديگر از آنها دفع نكند، ديرها، صومعه ها، معابد يهود و نصاري و مساجدي كه نام خدا در آن بسيار برده مي شود، ويران مي گردد.

بر همين اساس دفاع از جان و مال و ناموس واجب است، اينك مي گوييم مهمتر از جان و مال و ناموس، كه محور حفظ جان و مال و ناموس و همه ي ارزشها است، دين خدا است، و در عصر حكومت


يزيد، دين ناب اسلام، ملعبه ي دست پليد او قرار گرفته بود، و او به نام رهبر اسلام، براي نابودي اسلام ناب مي كوشيد، و مفاسد جاهليت را جايگزين ارزشهاي اسلام مي كرد. در چنين شرايطي آيا نبايد از حريم اسلام دفاع كرد؟ اسلامي كه هزاران شهيد داده و در راه آن، بسياري از مردان خدا رنجها و زحمتها كشيده اند و پيامبر صلي الله عليه و آله و علي عليه السلام شب و روز براي پايه گذاري و حفظ آن تلاشها و زحمت هاي طاقت فرسا كشيده اند.

امام حسين عليه السلام به عنوان دفاع از حريم اسلام، در برابر ضربه ها و هجومهاي وحشيانه ي بني اميه و يزيد و مزدورانش، قيام كرد و با خون خود و عزيزانش، باغ اسلام را آبياري نمود و از آسيبهاي طوفان سياه بني اميه حفظ كرد.