بازگشت

نتيجه


تا اينجا راههايي كه خلفاي حكومت ها براي برخورد با مخالفان خود مورد استفاده قرار داده بودند، به طور بسيار فشرده مطرح شد و معلوم گشت كه آنان از ترور، شكنجه، اتهام ارتداد، اتهام خارجي بودن، محصورسازي و مسموم سازي استفاده كرده اند و هرگاه توطئه اي كشف شده و حربه اي از دستشان افتاده به حربه جديدي متوسل شده اند. هر يك از آنان از تجربه قبلي استفاده كرده و علاوه بر آن راه جديدي براي برخورد با مخالفان ابداع و اختراع كرده است. ابداع راه جديد، معمولاً معلول اين بوده كه توطئه سابق كشف شده و افراد خود را در برابر آن به نحوي صيانت كرده اند كه آن حربه، ديگر مؤثر واقع نشود و نتوان آن اتهام يا جرم را متوجه افراد دانست.