فرزندان وقتي دوران نوزادي و كودكي را پشت سر مي گذارند، بر اثر ارتباط بيشتر با اشياء پيرامون و برخورد با موقعيتهاي جديد، سئوالاتي در ذهنشان به وجود مي آيد در مقطعي از سن، چنان والدين را «سئوال باران» مي كنند كه آنها را به ستوه مي آورند. كودكان هرچه رشد عقلاني بيشتري مي يابند، سئوالات جدّي تري خواهند داشت، بويژه در دوره نوجواني و آغاز جواني، شرايط جديد، تغيير و تحولات، تصميمات بزرگ در زندگي والدين سئوالات بيشتري را در ذهن آنان ايجاد مي كند، در چنين وضعيتي بر والدين بصير و آگاه است كه زمينه پرسشگري را براي فرزندانشان فراهم كنند و پاي صحبتهاي آنان بنشينند و با صبر و حوصله به پرسشهاي آنان پاسخ مناسب دهند و ابهامات را مرتفع سازند. حادثه كربلا، كه موقعيت جديدي در زندگي امام حسين عليه السلام محسوب مي شد، پرسشهايي را در ذهن فرزندان و ديگر همراهان حضرت ايجاد كرد و ذهن كنجكاو آنان را به پرسشگري وا داشت. حسين بن علي عليه السلام با درك موقعيت آنها، به سئوالاتشان پاسخهاي مناسب و در خور شأنشان مي داد. به دو نمونه از پاسخگويي حضرت اشاره مي كنيم:

1 ـ هنگامي كه حضرت به همراه اصحابش، هنگام ظهر در ثعلبية فرود آمد، خواب كوتاهي بر آن حضرت مستولي شد. پس از اندكي حضرت با چشم گريان از خواب بيدار شد. فرزندش «علي» كه متوجه اين صحنه بود، پرسيد: اي پدر! چرا گريه مي كني؟ خداوند چشم تو را نگرياند.

حضرت فرمود: «فرزندم اين لحظه، وقتي است كه رؤيا در آن دروغ نمي باشد. من در خواب سواره اي را ديدم كه كنارم ايستاد و گفت: «اي حسين شما به سرعت حركت مي كنيد و مرگ به سرعت شما را به بهشت مي رساند و آگاهي يافتم كه مرگ ما فرا رسيده است.»

علي پرسيد: اي پدر! آيا ما بر حق نيستيم؟

فرمود: «فرزندم به خداوندي كه همه بندگان به سوي او بر مي گردند، ما بر حق هستيم»

علي عرض كرد: در اين صورت ترسي از مرگ نداريم.

امام فرمود: خداوند بهترين پاداش پدر به فرزند را به تو عطا فرمايد.» [1] .

2 ـ بعد از آنكه حضرت، در شب عاشورا، حوادث روز عاشورا و شهادت ياران را ترسيم كرد، قاسم بن حسن عليه السلام در باره شهادت خود پرسيد. امام عليه السلام به او مهرباني كرد و پرسيد:

فرزندم مرگ نزد تو چگونه است؟

پاسخ داد: عمو(جان) مرگ نزد من از عسل شيرين تر است.

حضرت بعد از آنكه ظرفيت و توان درك قاسم را نمايان ساخت و پاسخ زيباي او را شنيد، فرمود: عمويت به فدايت گردد! به خدا قسم! تو از كساني هستي كه بعد از آزمايش بزرگ به همراه من شهيد مي شوند.