قانون و تمدن روشني از عرب جاهلي در دست نيست، ليكن در اجتماع آنها تعهداتي اخلاقي وجود داشته كه مردم و قبائل آن روزگار خود را بدان ملزم مي دانستند. به نظر مي رسد برخي حالات و روحيات ستوده آنان، برگرفته از فطرت پاك بشري و تعليمات پيامبران گذشته بوده است. برخي از آنان عبارت اند از: سخاوت و گذشت در امور مالي، غيرت و ناموس مداري، مهمان نوازي، امانت داري، وفاي به عهد و پيمان، صراحت در گفتار، فداكاري، شجاعت و تيراندازي؛ از اينها گذشته، اعراب شبه جزيره عربستان در سرودن شعر و سخنراني سرآمد بودند.

اين محاسن اخلاقي در مقابل مفاسد اخلاقي فراوان آن زمان، تاب مقاومت نداشت. از اين رو آن جوامع گاه همگي به عذابي سهمگين نابود مي شدند.

در ميان مفاسد اخلاقي و خطرهاي اجتماعي آن زمان، بيش از همه، چند انحراف آنان را به پرتگاه نابودي نزديك مي كرد:

- نبود فرهنگي صحيح بر مبناي عقل و خرد؛

- وجود و نشر فساد و خرافات؛

- نبردهاي متمادي و درازمدت بين قبايل و نسل دوران جاهلي؛

- جهالت و ناداني و تعصب.

اين چهار نقطه ضعف، وجود حكومت هاي ياغي را تأييد مي كرد، و مستقر شدن اعراب را در محلي خاص غير ممكن مي ساخت از اين رو آنها هميشه خانه بدوش بودند و دوره


گردي را بر اقامتي پايدار ترجيح مي دادند.