امام حسين عليه السلام مردي كاملا سياسي بود. نهضت عظيم و هميشه جاويد آن حضرت عليه السلام و ماجراي خونين كربلا، نهضت سياسي كاملي بود. اگر سياست از دين جدا بود، بايد امام حسين عليه السلام در گوشه ي انزوا در مدينه بماند و به سوي عراق حركتي نكند. اگر آن حضرت در سياست دخالت نمي كرد ديگر كسي به او كاري نداشت. لكن آن حضرت عليه السلام وظيفه را مبارزه با طاغوت زمان مي دانست، كه سخنان آن حضرت عليه السلام در سرزمين «بيضه» در برابر سپاه حر، كه از پدرش پيامبر صلي الله عليه و آله نقل مي كند، هجرت و حركتش مستند است:

أيها الناس! ان رسول الله قال: من رآي سلطانا جائرا مستحلا لحرام الله، ناكثا عهده، مخالفا لسنة رسول الله يعمل في عباد الله بالاثم و العدوان، فلم يغير عليه بفعل و لا قول كان حقا علي الله أن يدخله مدخله؛ [1] .


اي مردم! رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: كسي كه سلطان ستمگري را بنگرد كه حرام خدا را حلال مي كند پيمان خدا را مي شكند و با سنت رسول خدا صلي الله عليه و آله مخالفت مي كند و در ميان مردم، راه گناه و ظلم مي پيمايد و در برابر او با عمل يا گفتار، اقدام و اعتراض نكند، بر خدا واجب است كه او را در جايگاه عذاب آن سلطان بيفكند.

چكيده ي سخن در تجزيه و تحليل هدف نهضت امام حسين عليه السلام، اين است:

1. خواسته ي يزيد براي بيعت و عدم پذيرش امام عليه السلام؛

2. هدف امام عليه السلام از حركت به سوي عراق، مبارزه و سرنگوني حكومت يزيد و برپايي جامعه ي اسلامي؛

3. امر به معروف و نهي از منكر، انگيزه هاي امام عليه السلام براي ريشه كني ستم و برپايي عدل اسلامي.

هر يك از امور سه گانه ي فوق، جنبه ي سياسي دارد و در عين آن كه عبادت است، از سياست جدا نيست.

امام حسين عليه السلام در جبهه ي شمشير و تير و نيزه، هر چند در ظاهر شكست خورد، ولي در جبهه ي سياسي، در تمام ابعادش پيروز گرديد، و در سطح جهاني در گستره ي همه ي زمان، دشمن را محكوم و منكوب كرد و از شهادت و فداكاري در راه خدا، و كرامت انساني را در پيشاني تاريخ جاويدان جهان نوشت.

«عباس عقاد» نويسنده ي معروف جهان عرب مي نويسد: آثار كوبنده اي كه قيام امام حسين عليه السلام به جاي گذاشت و موجب نابودي طاغوت به دست آزادگان شد، بسيار است. حكومت جائر و درنده ي امويان از نظر زمان و مكان به سبب قيام يك نفر، در يك روز (عاشورا) به هم ريخت و نابود شد. اما شيعيان و آزادگان، همواره خواهان هدف حسين بن علي عليه السلام بوده اند و آن را دنبال كرده اند. و اذا بالغالب في يوم كربلا أخسر من المغلوب؛ در نتيجه، خسارت و ضايعات پيروزي ظاهري دشمنان، در روز عاشورا در


سرزمين كربلا، بسيار زيادتر از خسارت شكست خوردگان ظاهري بوده است. [2] .