بازگشت

پاداش شهادت و جان فشاني در راه خدا


2. الگوگيري همه جانبه از قيام عاشورا.

1. پاداش شهادت در راه خدا

براي انسان هاي موحد چيزي بالاتر از آن نيست كه نعمت وجود را در راه رضاي معبود به كار گيرند و در راه خدا فدا شوند. آمادگي براي فدا شدن، نشانه ي صدق انسان در راه محبت خداست. خدا مشتري جان ها و مال هاست و در برابر آن بهشت را


وعده داده است. [1] .

اولياي خدا در برابر پروردگار براي خود، هيچ شأني قائل نيستند و اگر دين الهي نيازمند مال و جان و حتي آبروي آنان باشد، از نثار آن مضايقه اي نمي كنند. عزت و عظمت و ارزش دين، تا حدي است كه براي بقاي آن، عزيزترين انسان هاي پاك و حجت هاي الهي فدا مي شوند و اين ايثار را اداي حق الهي مي شمارند.

در دوره اي كه دين خدا در معرض زوال بود و جهالت و غفلت مردم، زمينه ي اضمحلال مكتب شده بود، امام حسين عليه السلام حاضر شد براي بيداري و آگاهي مردم براساس خواسته و عمل به تكليف، قرباني شود. و ياران و فرزندانش نيز قرباني اين راه گردند و زنان و خردسالان نيز اسير شوند و براي رضاي خدا همه ي سختي ها و مصايب دردناك و طاقت فرسا را تحمل كرد. در فرهنگ الهي، مقام شهادت بالاترين مقام است. پيامبر صلي الله عليه و آله مي فرمايد:

فوق كل ذي بر بر حتي يقتل في سبيل الله؛ [2] .

همانا بالاي هر نيكي نيكوتري است، جز مقام شهادت در راه خدا.

براساس اين روايت، برترين مقام نيك، شهادت در راه خداست. در فرهنگ الهي، خداوند بالاترين اجر و مزد را براي مقام شهادت قرار داده است. در عالم آخرت و در بهشت، خداوند، شهيد را از نعمت هايي بهره مند كرده كه به فرموده ي پيامبر صلي الله عليه و آله:

فاذا وصل [الشهيد] الي الأرض تقول له: مرحبا بالروح الطيبة التي أخرجت من البدن الطيب، ابشر؛ فان لك ما لا عين رأت و لا أذن سمعت و لا خطر علي قلب بشر؛ [3] .

آن گاه كه پيكر شهيد بر زمين فرود آيد، از طرف حق تعالي مخاطب قرار مي گيرد:


آفرين بر آن روح پاك كه از بدني پاك خارج شده است! بشارت باد تو را به نعمت هايي كه نه چشمي ديده و نه گوشي شنيده و نه بر قلب بشري خطور كرده است.

خداوند در دنيا نيز اجري بزرگ براي شهيد، قرار داده، يكي از آن ها حيات جاودانه است و علي رغم تصور ستمگران كه مي پندارند با قتل عام و خون ريزي نداي عدالت خواهي را مي توانند خاموش كنند، شهيدان زنده ي جاويدند و به تعبير قرآن كريم:

(و لا تحسبن الذين قتلوا في سبيل الله أمواتا بل أحياء عند ربهم يرزقون)؛ [4] .

(اي پيامبر صلي الله عليه و آله!) هرگز گمان مبر كساني كه در راه خدا كشته شدند، مردگانند، بلكه آنان زنده اند، و نزد پروردگارشان روزي داده مي شوند.

و نيز مي فرمايد:

(و من يخرج من بيته مهاجرا الي الله و رسوله ثم يدركه الموت فقد وقع أجره علي الله و كان الله غفورا رحيما)؛ [5] .

و هر كس به عنوان مهاجرت به سوي خدا و رسول او صلي الله عليه و آله از خانه ي خود بيرون رود و سپس مرگش فرارسد پاداش او بر خداست و خداوند آمرزنده و مهربان است.

براساس مفاد اين دو آيه و آيه ي ديگري كه مي فرمايد: (و ما عند الله باق)؛ [6] (آن چه نزد خداست بقا دارد.) جاودانگي نهضت و ياد و خاطره ي امام حسين عليه السلام اجر و مزدي الهي است كه هميشگي و دايمي است. پس خداوند براي شهدا مقام جاودانه اي قرار داده است و روشن است كه شهدا نيز مراتبي دارند كه حسين بن علي عليه السلام از ميان آنان سيدالشهدا نام گرفته و اجر و پاداش او هم متناسب با شخصيت برتر و درجه ي والاتر


شهادتش نيز برترين و بالاترين درجه ي آخر و پاداش است كه در اين ميان، ابديت و جاودانگي ياد او يكي از آن پاداش ها خواهد بود.

شعر بلند و رساي «صادق سرمد» اشاره به اين مفاد دارد:



پايان زندگاني هر كس به مرگ اوست

جز مرد حق، كه مرگ وي آغاز دفتر است



آغاز شد حيات حسيني به مرگ او

وين قصه، رمز آب حيات است و كوثر است



آن كس كه در اقامه ي حق مي شود شهيد

عمر ابد نصيب وي از موت احمر است [7] .



يا در شعري از «بهاءالدين» آمده است؛



زنده را زنده نخوانند كه مرگ از پي اوست

بلكه زنده است شهيدي كه حياتش ز قفاست [8] .



نيز در شعر معروف «فراز» آمده است؛



خاموش گشته ايم و فراموش كي شويم

بس اين قدر كه در همه جا گفتگوي ماست



هر جا كه هست روي زمين ارغوان سرخ

آتش ز خون ما، گلشن از خاك كوي ماست [9] .




پاورقي

[1] توبه (9) آيه‏ي 111.

[2] بحارالانوار، ج 74، ص 61.

[3] سفينة البحار، ماده‏ي «شهد»، ج 1، ص 720.

[4] آل عمران (3) آيه‏ي 169.

[5] نساء (4) آيه‏ي 100.

[6] نحل (16) آيه‏ي 96.

[7] گلواژه، ج 1 ص 92.

[8] همان، ص 167.

[9] همان، ص 95.