آغاز حركت امام حسين (ع) و يارانش به سوي عراق، به دنبال نامه نگاري هاي فراوان كوفيان در دعوت از امام حسين (ع)، صورت پذيرفت. چرا عراقيان امام حسين (ع) را نزد خود خواندند؟ آنها چه مي خواستند و چرا حسين (ع) را پس از دعوت، تنها گذاشتند؟ آيا جملگي از بدعت هايي كه در دين پديد آمده بود رنج مي بردند؟ آيا همه مي خواستنندسنت رسول خدا (ص) احيا گردد؟ اگر چنين بود؛ چرا نهضت، پاياني چنين غم انگيز داشت؟ دعوت كنندگان را مي توان به گروه هاي زير تقسيم نمود: 1. گروهي از نامه نگاران مانند سليمان بن صرد، رفاعة بن شداد و مسيب بن نجبه از شيعيان خاص علي (ع) و اقليتي پاي بند به دين و اجراي احكام اسلامي بودند و مي ديدند كه حدود شريعت معطل مانده و فقه و سنت رسول الله (ص) بازيچه حكومت ها شده است. اينان حكومت عدل علوي و شايد حاكميت نبوي را درك كرده و انحراف حاكمان اموي از سيره نبوي، آنها را به ستوه آورده بود و خودداري امام حسين (ع) از بيعت با يزيد، فرصت مغتنمي براي قيامشان عليه بني اميه بود. 2. اختلاف و جنگ بين شاميان و كوفيان در عصرمعاويه و بي توجّهي عمدي معاويه به كوفه و تنزل آن به يك شهر عادي، گروهي را بر آن داشت تا عظمت كوفه در زمان علي (ع) و مركزيت خلافت اسلامي را احيا كنند. روشن است كه بازگشت عظمت از دست رفته به كوفه، پيامدهاي اقتصادي و مالي فراواني براي ساكنان شهر در پي داشت. 3. گروهي كه سالها پيش براي شركت در فتوحات اسلامي و برخورداري از غنايم جنگي به اين آمادگاه نظامي - كوفه - آمده بودند و شاهد بودند كه آسيب هاي ناشي از جنگ براي اينان و بهره گيري ظالمانه از بيت المال نصيب ديگران شده، پيوسته مترصد فرصتي بودند تا اگر بتوانند حق خود را بستانند. 4. گروهي كه در نتيجه شور و هيجان زايدالوصف نامه نگاري ها، جوّ غالب آنها را گرفته و اقدام به نامه نگاري كردند. 5. گروهي از سران و متنفذان قبايل مانند شبث بن ربعي، حجاربن ابجر، عزرة بن قيس، و... كه چندان دل خوشي از اهل بيت (س) نداشتند ولي براي آنكه از قافله عقب نمانند و در حكومت آينده امام، نفوذ و رياست خود را حفظ كنند، احساساتي ترين نامه ها را به حضرت نوشتند امّا هم اينان در موقعيت هاي حساس سپاه عمر بن سعد، جاي گرفتند به گونه اي كه امام در روز عاشورا، اينان را با نام خطاب كرده و فرمودند: اي شبث بن ربعي! اي حجاربن ابجر! اي قيس بن اشعث! اي يزيد بن حارث! آيا شما نبوديد كه به من نوشتيد كه ميوه ها رسيده و هنگام چيدن آن ها شده و خرماها سبز شده و زمين پر از گياه شده و سپاهي آماده در انتظار توست، پس بشتاب. [1] .

ناهمگوني فكري دعوت كنندگان امام (ع) به كوفه، بي ترديد عكس العمل هاي گوناگوني نسبت به ياري امام (ع) پديد آورد و سرانجام منجر به حادثه اي بزرگ در تاريخ اديان الهي شد، حادثه اي كه پيروان هيچ يك از اديان گذشته، نسبت به اولاد پيامبر خويش چنين نكرده بودند.