يكي از مباحث مهم تاريخ اسلام ، تاريخ تشيّع است كه تاكنون درباره آن ، كتاب ها،مقالات و پژوهش هاي زيادي صورت گرفته است كه بين آنها زندگي ائمه ، بخصوص امام حسين (ع) مطالعات فراواني انجام شده است ، علاوه بر اين ، حادثه عاشوراي اين امام همام ، هر ساله در ايام محرم و صفر با برگزاري مراسم ويژه تكرار مي شود و كسي نيست كه از اين حادثه چيزي نشنيده يا مطالعه اي نكرده باشد. اين مراسم گر چه هر سال تكرار مي شود، هيچ گاه تازگي خود را از دست نداده است و مشتاقان زيادي در مراسم شركت مي كنند.

يكي از اين مراسم ، شبيه خواني يا تعزيه است كه در كشور ما قدمت چندين ساله دارد و حادثه كربلا را به طور زنده به تصوير مي كشد،كه همه كم و بيش از چگونگي حادثه كربلا آشنايي داريم ،بنابراين ،در اين مقاله مختصر،مبنا را بر توضيح و تفسير داستان گونه حادثه عاشورا قرار نداده ايم و سعي شد كه به طور علمي و تاريخي ، قيام امام حسين (ع) و انگيزه هاي آن بررسي شود و به طور اختصار اين قيام با نهضت هاي ديگر مقايسه گردد.

قيام امام از قداست خاصي برخوردار است و رهبر قيام به دليل عهده داري «امامت » و موقعيت و شرايط خاص زمان خود و علاوه بر مبارزه منفي ،به مبارزه مثبت (قيام مسلحانه ) در برابر دشمنان اسلام ،دست زدند. پژوهش مذكور داراي چهار فصل مي باشد كه فصل اول مختصري از زندگي امام تا قيام آن حضرت و اوضاع سياسي -اجتماعي آن دوره بررسي شده است .

در فصل دوم ـ كه مهم ترين بخش مقاله را تشكيل مي دهد در مورد انگيزه ها و زمينه هاي قيام و همچنين ويژگي هاي آن تحليل و بررسي شده است .

فصل سوم ، توضيحاتي در مورد چگونگي تبليغ و رساندن پيام خون امام توسط مبلغان آن حضرت ،يعني حضرت زينب كبري (س ) و امام سجاد (ع) آورده شده است .