سه عامل ، در نهضت عاشورا نقش اصلي را ايفا مي كردند، ولي مهم ترين عامل كه مي توانست دو عامل ديگر را نيز دربرگيرد، مسئله امر به معروف و نهي از منكر بود، تحقق چنين امري ، نياز به فداكاري ها و ايثارها، صبر و مقاومت و شهادت طلبي و ارزش هاي ديگر اسلامي داشت كه همه اين روش ها به گونه احسن در پديد آورندگان نهضت عاشورا وجود داشت .

بنابراين ، هدف امام حسين (ع) از قيام اين بود كه با قطع ايادي كفر و نفاق ، بارديگر سنت پيامبر (ص) را زنده كند و بدعت ها را برچيند. بر همين اساس ، دستاوردهاي قيام امام حسين (ع) را با توجه به اهداف و پيام هاي امام و آنچه در زندگي مردم مسلمان ديده شده ، مي توان در موارد زير خلاصه كرد:

1ـ رسوايي حكومت ننگين بني اميه و يزيد؛

2ـ نابودي حكومت طاغوتيان و براندازي برنامه هاي ضد ديني و در هم شكستن حصار ساختگي ديني بني اميه ؛

3ـ شهادت طلبي و قهرمان پروري و تقويت بنيه هاي دفاعي ، در عرصه هاي گوناگون براي حفظ دين و نگهداري از اصول و اركان شريعت ؛

4ـ صبر و مقاومت در برابر حوادث ؛

5ـ شجاعت ، قاطعيت و صلابت ديني ؛

6ـ اخلاص و خشنودي به رضاي خدا؛

7ـ روحيه سلح شوري و قدرت عظيم معنوي ؛

8ـ وفاداري و برادري ؛

9ـ افشاگري و آگاهي بخشي ؛

10ـ بيداري مردم و احساس گناه در وجدان هر مسلمان ، هنگام سكوت در برابر طاغوت ؛

11ـ جاي گزيني اخلاق جديد، به جاي اخلاق جاهلي ؛ به عبارت ديگر، نهضت امام حسين (ع) موجب پيدايي اخلاق برتر شد و افكار انسان ها را در چگونگي انتخاب زندگي ، تغيير داد.

امام حسين (ع) الگويي شايسته و ارزش مند است و قيام خونين او را انسان هاي بسياري سرمشق خود قرار مي دهند؛ سيدالشهدا (ع) خود نيز مي فرمايد: «فلكم في َّ اُسوه »

قيام عاشورا نه فقط براي مسلمانان ، بلكه براي غير مسلمانان نيز سر مشق و الگو است ؛ چنان كه مهاتما گاندي رهبر بزرگ هند نيز عاشوراي حسيني را سرمشق خود قرار داده و مي گويد كه من زندگي امام حسين ، آن شهيد بزرگ اسلام را به دقت خوانده ام و توجه فراوان به صفحه ها كربلا كرده ام و بر من روشن شده كه اگر هندوستان مي خواهد يك كشور پيروز باشد، بايستي از قيام امام حسين (ع) سرمشق بگيرد.

واقعه كربلا و نهضت حسيني از بي مانندترين هايي است كه در تاريخ اسلام واقع شد و دگرگوني هاي عظيم در جامعه بشري پديد آورد. اين حادثه عظيم ، به تمام جهان منتشر شده و دل هايي را لرزانده و اشك هايي را جاري كرده است .

سيدالشهدا (ع) در اين مكتب به ما نشان داده كه دردهاي بزرگ را چگونه بايد درمان كرد و ايده هاي بزرگ را چگونه بايد محقق نمود. مكتب او زندگي ساز، فرياد آفرين و عصيان ساز برضد نابساماني ها، استبدادها و استكبارهاست .

جاي گاهي كه حسين (ع) در برابر دوست و دشمن و در مسير زندگي مي گرفت ،درس افتخار، فضيلت ، مناعت طبع ، وحدت و عدالت ، آزادي و استقلال ، رابطه با خود و خداوند، درس رابطه زندگي ، درس هدفداري ، مسئوليت اجتماعي ، تعهد داري ، امامت و الگوبودن ، امانت داري ، بيداري و سكوت نكردن ، مقاومت و صبر، صفا و جوان مردي ،غيرت ، وفاداري ، احترام به مقدسات و درس اخلاص و يگانگي است كه ، همه اين درس ها فوق از نهضت حسيني نشئت گرفته است .

نهضت كربلا، بي ترديد در احياي اسلام و ارزش هاي اسلامي نقشي كارساز و حياتي داشت ، و به فرموده حضرت امام خميني ؛ «اسلام را سيدالشهدا (ع) زنده نگه داشته است .» ترسيم خط سرخ شهادت و آزادي «هيهات من الذلة » و «كل يوم عاشورا و كل ارض كربلا» پيام جاويدان و ماندگار نهضت حسيني است .

وجود امام حسين (ع) و واقعه اي به نام عاشورا در تاريخ ، فرهنگ و ادبيات ايران تأثير به سزايي داشته است . وقتي جواني در سال 2002 و در دنيايي با علم و تكنولوژي پيشرفته و در عصر ارتباطات و تحولات زندگي مي كند، بي شك بايد واقعه عاشورا و شخصيت والاي امام حسين (ع) به گونه اي براي او ترسيم شود كه نشاط آور و حيات بخش باشد و آيا بحثي نشاط آورتر از بحث شهادت وجود دارد؟

اگر چنين موضوع هايي براي جوانان ، به زبان خودش و متناسب با روحيه شاداب و پوياي او بيان شود، بي شك فطرت پاك جوان به راحتي آن را مي پذيرد، اما مشكل در اين جاست كه زبان جوانان را نمي شناسيم . آنان كه فكر مي كنند بايد با جوان امروز با زبان صدسال گذشته سخن گفت ، در اشتباه به سر مي برند.

هم چنين بايد عاشورا را هنرمندانه بنگريم كه از علت هاي ماندگار بودن عاشورا نيز همين جهت هنري آن است . در تاريخ شايد حوادثي فجيع تر از عاشورا نيز به وقوع پيوسته ، اما فاعل و عامل اين وقايع به هنرمندي امام حسين (ع) نبوده و اگر به تاريخ عاشورا چنين نگريسته شود و علاوه بر شور حسيني ، شعور حسيني نيز برانگيخته شود،قلب ها راضي و فكرها قانع خواهد شد و اما اگر فقط به بعد شور حسيني تكيه شود،تحريف هاي متعددي پديد خواهد آمد.