بازگشت

روش هاي بهره برداري از قيام عاشورا


حضرت امام (ره ) مي فرمايد:

«كربلا و نام مبارك حضرت سيدالشهدا را زنده نگه داريد كه با زنده بودن او، اسلام زنده نگه داشته مي شود.»

ارزش هاي اسلامي در قيام عاشورا خلاصه شده است ، چرا كه بي شك نهضتي مي تواند مشعل دار هدايت انسان ها گردد كه خود در بردارنده تمامي مرحله هاي كمال و سعادت انسان ها و پاسخ گوي نيازهاي فكري جامعه باشد.

از اين رو؛ پيش از هر چيز بايد ثابت شود كه قيام عاشورا، از جهت اسناد،ارزش هاي ناب اسلامي را داراست و پس از آن ، بايد روش هاي استفاده از اين قيام مقدس در احياي دين و ارزش هاي حاكم بر آن بررسي گردد.

مراد از تبلور ارزش ها در قيام عاشورا، تدوين تمامي فروع و اصول اسلامي نيست ؛بلكه مراد آن دسته از ارزش هايي است كه ماهيت و اساس دين بر پايه آن ها استوارگرديد.

اگر عاشورا و فداكاري خاندان پيامبر (ص) نبود، بعثت و زحمت هاي جان فرساي نبي اكرم (ص) را طاغوتيان آن زمان به نابودي كشانده بودند، و منطق ابوسفياني كه مي خواستند، خط باطلان بر وحي و كتاب بكشد و يزيد، يادگار عصر تاريك بت پرستي را به خلافت و حكومت برساند كه به گمان خود با كشتن و به شهادت فرزندان وحي ، اميد اساس اسلام را برچيند و با صراحت بگويد: «لا خبر جاء ولا وحي نزل » و بنياد حكومت الهي را بركند. قيام جاودانه حسين (ع) آيينه تمامي كمال هاست و در برابر هر ضد ارزشي ،ارزش جاودانه اي را پيش مي كشد؛ از يك سو، مفاهيم اخلاقي را، مانند ايثار، از خودگذشتگي ، شجاعت ، شهادت ، صداقت و... معاني واقعي خود مي يابد، و از سوي ديگر،مفاهيم كلي اسلامي ، از جمله حريت ، انسانيت ، مسلماني ، فرهنگ اسلامي و... كه در گردباد توطئه ها به باد فراموشي سپرده شده بود.

نهضت مقدس عاشورا، آيينه تمام نماي اسلام است كه برنامه سعادت و كمال انسان را در خودش دارد.

حادثه امام حسين (ع) گويي ، مانند نمايش احساس ، پرخاش گري ، و تراژدي و وعظ و عشق الهي ، مساوات اسلامي و عواطف انساني ، همه در آخرين اوج به وسيله قهرماناني مختلف از پير و جوان ، زن و مرد، آزاده و برده ، به وجود آمده و همه ابعاد اسلام را هم نشان مي دهد.

قيام عاشورا ميراثي گران بها است كه تمامي ارزش هاي مورد نياز جامعه را در خود فراهم آورده است و مي تواند با معارف زلال خود راه هاي سعادت را به انسان ها بنماياند.

بي ترديد، دنياي اسلام در عصر حاضر، دچار انفعال و ركود است و فقط الگوهاي صحيح و دستورالعمل هاي دقيق مي تواند، راه سعادت را براي آن هموار كند؛ گرچه تاكنون نتوانستيم آن گونه كه بايد و شايد ارزش هاي عاشورا را به جامعه هاي جهاني بشناسانيم و انتقال دهيم .

افسوس كه شيعه بيشتر بر مصايب عاشورا گريست و كمتر در مسائل عاشورا انديشيد. شيعه عاشورا را نگه داشت ، ليكن درست نشناساند. آفرين بر او كه نگاه داشت و دريغا از او كه نشناساند، و اين در حالي است كه قيام عاشورا در هر قطره اش شعوري ناب وقوي و محتوايي ژرف و غني و مكتبي آموزنده و انساني و ترتيل خون بار آيات قرآني و سجده مترنم و نوراني و سيل حيات آفريني و اخلاقي و حماسه پويا در آهنگ بشري است .

ما همواره كوشيده ايم ، نام عاشورا را زنده نگه داريم ، اما هدف و انگيزه زنده نگه داشتن عاشورا را فراموش كرده ايم . البته گاه به بيان اهداف و انگيزه قيام امام حسين (ع) نيز پرداخته ايم ، اما اين تلاش به جهت اقدام نكردن براي تطبيق آن ها با شرايط جاري جامعه و جهان ، كارايي چنداني نداشته است .

از سوي ديگر، شيعه قيام عاشورا و درس هاي آن را همواره در محدوده قلمرو خودبيان كرده و كمتر كوشيده است كه به آن رنگ جهاني بدهد، در حالي كه اين قيام در دل خود، درس هايي دارد كه مي تواند نوع انسان را به سر منزل كمال برساند.

قيام عاشورا، هم چون سلاحي نيرومند و كارآمد در دست ماست ، اما نمي دانيم چگونه از آن بهره ببريم . قلب هاي بي شماري به ياد حسين و نهضت او مي تپد، اما مسئله هم چون نيروي ذخيره شده اي است كه بارها كارآمدي آن را نيز تجربه كرده ايم ؛ براي نمونه ، يكي از عوامل بسيار مهم و اساسي در پيش برد جنگ تحميلي ، ايستادگي دليرانه رزمندگان اسلام در هشت سال دفاع مقدس ، تكيه بر ارزش هاي والاي عاشورا بود به گونه اي كه گاه در صحنه هاي جنگ ، حماسه هايي را مي آفريدند كه همه متخصصان را شگفت زده مي كرد. حضرت امام در اين باره مي فرمايد: «در دوران دفاع مقدس جبهه ها با عشق امام حسين ، گرم نگه داشته مي شد.»

پيروزي شكوه مند انقلاب اسلامي نيز وام دار قيام عاشورا و درس هاي بجاي مانده از آن است و به فرموده رهبر معظم انقلاب : «حادثه عاشورا پشتوانه يك نهضت است و بايد آبرومند، پرتپش و پرقدرت باقي بماند». و مي فرمايد: «عاشورا تابلويي است كه در آن نام بلند عشق را با خون نگاشته اند».

اينك بر ماست كه با تكيه بر ارزش هاي همه جانبه آن ، راه ظهور اين ارزش ها رادر ساير عرصه ها هموار كنيم و بار ديگر اسلام را قدرت مند و آبرومند و سر بلند گردانيم . دراين جا برخي از شيوه هاي بهره برداري از قيام عاشورا، براي احياي ارزش هاي اسلامي بررسي مي شود: