انسان ، به گونه اي آفريده شده كه تبيين و تأمين نيازهاي متنوع و تحول پذيرش را در گستره زندگي جمعي (اجتماعي ) مي داند (مي يابد) ، يكي از شئون پيشرفته و اعلاي زندگي اجتماعي ، شأن سياست وحكومت است و اديان الهي كه ـ مدعيان صادق در تبيين برنامه تعالي و كمال انسان در عرصه هاي گوناگون زندگي اند ـ اين شأن از شئون حيات اجتماعي را فرو نگذاشته اند؛ خصوصاً دين اسلام كه به قول علاّمه شهيد آية الله العظمي سيد محمد باقر صدر (ره ) «نظام نامه اي دارد براي اصلاح همه شئون خصوصي و عمومي مردم ، كه اگر پيروي كنند ثبات واستقرار زندگي ، و روابط پايدار، و قدرت براي رسيدن به مرحله كمال انساني را براي آنها تضمين مي نمايد» .

تجربه هاي بشر در طول تاريخ در شأن سياست و حكومت ؛ در مقوله نظام هاي حكومتي (سياسي ) سكولار ـ جدايي دين از سياست ، دين در خدمت سياست ، سياست درخدمت دين ، دين وسياست در خدمت همديگر، همپوشاني دين و سياست تجلّي كرده است .

يكي از جلوه هاي نظام ديني در گستره جوامع بشري ، نظام سياسي و حكومتي اسلام است خصوصاً در صدر اسلام . باز شناسي رفتار سياسي و حكومتي پيامبر و ائمه اثني عشر، عالي ترين جلوه هاي رفتار سياسي ـ (اعم از بينش ، دانش ، و عمل سياسي ) ـرا فراروي بشريت وجوامع بشري مي نهد. يكي از اين ذوات مقدس ، امام حسين (ع) است كه از مهم ترين مراتب شخصيتي ايشان ، شأن سياست وحكومت (شأن امامت و ولايت ) است وبررسي و تحليل شخصيت سياسي ايشان در عصر حكومت ديني ـ از نوع اموي ـ بر جامعه پهناور اسلامي مي تواند گستره و عمق و نوع رفتارهاي سياسي انسان ديندار را در عصر حاكميت به ظاهر ديني ، بنماياند و تجربه هاي ارزشمندي به انسان هاي آزاده و ديندار، وحكومت هاي ديني عرضه كند و مضافاً آن كه دانش سياسي بشر را ارتقا دهد.

از طرفي ديگر يكي از عوامل مؤثر در شخصيت شناسي ، ضريب صدق و كذب رفتارهاي فرد ـ مجموعه آنچه كه از فرد صادر مي گردد ـ است ؛ ويژگي «صدق » روح و محتواي مراتب و شئون حيات فرد و جامعه را مي نماياند. اجل ّ اوصاف انسان و جمال و زينت بشر، «صدق » است چنان كه امير المؤمنين علي (ع) مي فرمايد: «اجل ّ شي ءالصّدق » «و الصّدق جمال الانسان » و «الصّدق زين الانسان » .

بنابر اين ، تعيين ضريب ظهور صداقت در شئون و عرصه هاي مختلف حيات فردي واجتماعي اعم از سياسي ، اقتصادي ، فرهنگي ، و... انسان و نهادهاي مدني ، هم داوري درباره مراتب شخصيت انسان هاي مختلف و نهادهاي اجتماعي گوناگون را تسهيل مي كند و هم رهنمودهايي فراروي انسان ها و سازمان هاي معاصر و آتي مي نهد.

يكي از عرصه هاي ظهور صدق و كذب ، تجلّي صدق وكذب در عرصه سياست و حكومت است . در اديان الهي و كتاب هاي آسماني ـ از جمله قرآن مجيد ـ سر گذشت انسان ها و جوامع بشري ـ خصوصاً در عرصه سياست و حكومت ـ را عمدتاً به صورت جريان صدق و كذب مطرح مي كند و عبرت آموزي بشر را در گستره صدق و كذب دنبال مي نمايد؛ چنان كه در قرآن مجيد آمده است : (قل سيروا في الارض فانظروا كيف كان عاقبة المكذّبين ) و....

در اين مقاله كوتاه به موضوع «صداقت در گستره سياست و حكومت با توجه به شخصيت ورفتارهاي سياسي امام حسين (ع) مي پردازيم