با فرارسيدن ماه محرم ، صفحه تاريخ اسلام و مسلمانان ورق مي خورد و جهان اسلام ، سال ديگري پشت سر نهاده و گامي ديگر به سال نو مي گذارد.

هلال محرم در هر سال ، حادثه خونين كربلا، و جانبازي و فداكاري و نهضت پرافتخار بزرگ ترين قهرمان تاريخ بشريت را در خاطره ها تجديد مي نمايد و قلوب مسلمانان جهان ـ بالاخص شيعيان ـ را به بررسي بزرگ ترين حادثه تاريخي انسان ها كه هزار و سيصد و اندي سال پيش روي داده است ، متوجه مي سازد. شايان توجه اين كه اين حادثه نه تنها فراموش نمي شود، بلكه هر چه زمان بيش تر مي گذرد، تاريخ نهضت اين فرزند عدالت و كوثر، نوتر و تازه تر مي گردد.

هر حادثه بزرگ و عظيمي كه در جهان روي دهد، طولي نمي كشد كه جزر و مدّ زندگي آن را به دست فراموشي مي سپارد، مرور زمان از هيجان و فروغ و درخشندگي آن مي كاهد، و سرانجام جزو تاريخ گرديده و تنها در صفحات متروك آن ، نام و نشاني از آن باقي مي ماند.

گويا حوادث تاريخي ، بسان غذا است . همان طور كه غذا پس از آن كه وارد معده شد، از طريق دستگاه گوارش به صورت هاي مختلفي درآمده و هضم مي گردد، حوادث و رويدادها نيز در هاضمه بزرگ جهان به تدريج هضم گرديده و حوادث ديروز جاي خود رابه حوادث نوتر مي دهد. اين قانون مسلم و طبيعي جهان است .

ولي برخي از اين حوادث ، مانند طلاست و در هاضمه بزرگ روزگار هضم نمي گردد و گذشت زمان هيچ تأثيري در كاهش قدرت بقاي آن ندارد.

تاريخ ِ مردان الهي و جانبازي و فداكاري پيامبران آسماني و نهضت ها و انقلاب هايي كه به وسيله پيشوايان بزرگ بشريت صورت پذيرفته ، همگي از اين نوع حوادث است كه هاضمه بزرگ جهان ، بر اثر ارتباط و پيوندي كه با فطرت انساني دارد، قادر به هضم آن نيست و هرگز فراموش نمي شود و براي ابد در خاطره ها زنده و جاويد مي ماند.

نهضت حضرت حسين بن علي (ع) و انقلاب خونين عاشورا يكي از حوادث جاويدان اجتماع بشري است كه تجربه و آزمايش ، بزرگ ترين گواه آن مي باشد.

در تاريخ خونين كربلا، دو مطلب بيش از مطالب ديگر شايان توجه و نياز به بررسي هاي دقيق و عميق تاريخي دارد:

يكي ، انگيزه هايي كه اين نهضت را به وجود آورد و ديگري ، نتايج درخشاني كه از اين انقلاب مقدس به دست مي آيد. بيان همه علل و نتايج پر بركت نهضت حسيني خارج از عهده نگارنده و اين مقال مختصر است ، لذا فقط به بيان برخي از علل قيام حسين بن علي (ع) و پيامدهاي آن اشاره خواهيم كرد.