شهر كوفه در زمان اميرالمؤمنين (ع) و امام حسن (ع) (35ـ41 ه.ق ) پايتخت حكومت اسلامي بود و اهميت زيادي از اين نظر داشت . كوفه در مركز كشور اسلامي به پايگاه سنتي شيعيان تبديل گشته بود. در قيام هاي علويان عليه حكومت اموي و عباسي به لحاظ تأمين امكانات نظامي اهميت ويژه اي داشت .

شهر كوفه در سال هفدهم هجري قمري به دستور عُمر به دست سعد بن ابي وقاص تأسيس شد. يك سال قبل از آن شهر بصره بنا گرديده بود. بصره پايگاه سنتي طرفداران عثمان بود. اين دو شهر در كنار دو شهر قديمي تر، ابتدا به عنوان پادگان نظامي ساخته شده بودند و سپس با مهاجرت جنگ جويان عرب مسلمان رفته رفته به صورت شهر درآمدند.

كوفه ، هم به دليل آب و هواي خوش و هم داشتن مراتع براي چرانيدن شتر،پذيراي مهاجران شد. نقطه شروع لشكر كشي هاي مسلمانان در قرن اول هجري به ايران و سند، دو شهر كوفه و بصره بودند و خراج آن مناطق نيز به اين دو شهر سرازير مي گرديد.در مقاطعي كه اين دو شهر تحت حاكميت يك نفر قرار مي گرفت ، منابع مالي هنگفتي در اختيارش بود كه در مسائل سياسي نقش مهمي داشت .

خراج مالياتي بود كه به جاي تقسيم زمين هاي فتح شده بين جنگ جويان مسلمان ، بر آن زمين ها بسته مي شد. علاوه بر آن جزيه از غير مسلمانان در قبال تأمين امنيت آنها، غنايم جنگي شامل اموال مخصوص پادشاهان و امراي دشمن (صوافي ) و گمركات نيز از منابع مالي حكومت اسلامي بود.

درآمد عمده مردم از راه گرفتن عطا و رزق بود و مردم وابستگي شديدي بدان داشتند. عطا، مقدار پرداخت نقدي از سوي حكومت كوفه بود كه طي چند مرتبه در سال يك جا به سپاهيان پرداخت مي شد.

چنان كه «رزق » نيز كمك هاي جنسي و خوراكي بود كه هر ماه به صورت بلاعوض به آنان تحويل مي گرديد تا از اشتغال سربازان جلوگيري شود.

بدين ترتيب يك ارتش هميشه آماده براي جنگ وجود داشت . نظام پرداخت عطا، حربه كارآمدي در دست حكومت بود و اشراف كوفه كه مسئول تحويل آن از حكومت و پرداخت به مردم بودند، از اين جهت قدرت و نفوذ بسياري در شهر داشتند.

عبيدالله بن زياد توسط همين اشراف توانست با تهديد به قطع عطا، مردم را از اطراف مسلم بن عقيل دور كند و با افزايش عطا لشكر عظيمي از كوفيان براي جنگ با امام حسين (ع) در كربلا فراهم آورد.