پشتوانه اجرايي ديگر احكام شرع ، دو فرع از فروع دين : امر به معروف و نهي ازمنكر است . نظارت عمومي افراد مسلمان بر يكديگر جامعه اسلامي را به سوي سعادت و كمال سوق مي دهد.

قيام عاشوراي حسيني در برابر يزيد و كارگزارانش ، براي امر به معروف و نهي از منكر بوده است . هر چند در اين راه جان خود را از دست داد و به آن آگاه بود، زيرا زماني كه اصل اسلام در خطر باشد و احكام اصولي همانند امامت بازيچه دست ستم گران گردد و جامعه اسلام با شتاب به سوي بي ديني و فساد حركت كند، بايد براي بازداشتن مردم از اين حركت ، قيامي صورت گيرد تا در دورترين جاهاي جهان مردم را آگاه كند و از حركت زشت جلوگيري كنند.

امام حسين (ع) در توجيه قيام كربلا و حركت خود از امر به معروف و نهي از منكرياد كرده است ؛ چنان كه مي فرمايد: «مي خواهم امر به معروف و نهي از منكر كنم و بر روش جدم و پدرم حركت كنم .» و درباره به خطر افتادن دين و نابودي آن در زمان يزيد،چنين فرموده است :

«و علي الاءسلام السلام اءذ بليت الامه براع مثل يزيد؛ زماني كه سرپرستي اسلام به دست يزيد باشد بايد اسلام خداحافظي كرد و از آن چشم پوشيد».