در اين مدت ، معاويه كه سخت از عظمت و ابهت و معنويت امام حسين (ع) درهراس بود و در جامعه آن روز هم امام حسين (ع) به عنوان تنها يادگار پيامبر اسلام (ص) پناه گاه مردم بود. معاويه به شدت از اين امور نگران و از طرفي در پي فراهم كردن مقدمات ولايت عهدي يزيد بود، طبيعي بود كه جاسوسان زيادي از طرف معاويه در مدينه رفت و آمد كنند و تمام رفتار و حركات امام حسين (ع) را به شدت زير نظر بگيرند. سيدمحسن امين نقل مي كند كه : «معاويه در مدينه جاسوسي گماشته بود تا كارهاي مردم را به وي گزارش دهد. وي در يكي از گزارش هاي خود نوشت : حسين بن علي (ع) يكي از كنيزان خود را آزاد كرده ، سپس با وي ازدواج نمود. معاويه به محض دريافت اين خبر در نامه اي به امام (ع) نوشت : شنيده ام كه شما كنيزي به همسري برگزيده ايد و با افراد هم سطح و هم عرض خود از قريش ازدواج ننموده ايد. در حالي كه آنان براي آوردن فرزند مناسب تر و براي دامادي شما شايسته ترند.

بدين گونه شما هم موقعيت خود را نسنجيده و هم براي فرزند پاك فكري نكرده ايد.

امام (ع) در پاسخ او فرمودند: نامه ات را دريافت داشتم و از سرزنش تو نسبت به خويشتن آگاهي يافتم . اما بدان كه هيچ كس از نظر شرف و سابقه نژادي برتر از رسول الله (ص) نيست . من كنيزي را كه ملك شخصي خودم بود، به اختيار خويش از دستم خارج كردم تا به پاداش الهي نايل گردم . سپس او را به خود بازگرداندم تا سنت رسول اللّه (ص) رابه كار بندم . اي معاويه ، اسلام همه پستي هاي قومي و نژادي را به دور ريخته و براي هيچ مرد مسلمان با اين گونه كارها ننگ حاصل نمي شود و سرزنش مسلمان فقط در صورتي است كه به گناه آلوده گردد يا رنگ جاهليت به خود گيرد.

معاويه چون نامه آن حضرت را خواند، آن را به يزيد نشان داد. يزيد پس از خواندن نامة امام به پدرش گفت : حسين (ع) بر تو فخر بسيار فروخته است . معاويه گفت : نه ، فخرفروشي در كار نيست ، بلكه اين زبان تند و برندة بني هاشم است كه سنگ را مي شكافد و آب دريا را به سوي خود جذب مي كند.

از اين سخن يزيد در جواب نامه امام حسين (ع) به معاويه ، بر مي آيد كه يزيد ازموقعيت معنوي امام حسين (ع) و حتي از اينكه او تنها يادگار رسول اللّه (ص) و آشنا به مباني و مصالح دين اسلام است ، بي خبر بوده و از طرفي حتي مي شود فهميد كه يزيد از مباني دين اسلام هم بي خبر است . غرق در عيش و نوش و مسايلي از اين قبيل است كه چنين سخنان عالمانه اي از طرف امام حسين (ع) را حمل بر فخرفروشي مي كند. از اين به بعد اقدامات عملي معاويه براي ولايت عهدي يزيد شديدتر مي شود. چنان چه منابع مختلف به اين نكته اشاره دارند.