بازگشت

واقعه حره و قتل عام مردم مدينه به دستور يزيد بن معاويه


در روز 28 ذيحجه سال 63 هجري، مردم مدينه به دستور يزيد بن معاويه قتل عام شدند و شهر غارت شد.

اين واقعه به واقعه حره موسوم گشت.

پس از به شهادت رسيدن امام حسين- عليه السلام-، ظلم و عداوت يزيد بن معاويه شدت گرفت.

گروهي از مردم كه به شام رفته بودند، مشاهده كردند كه او همواره مشغول عياشي و طرب و خوشگذراني است و چون برگشتند، مردم مدينه را از حالات يزيد مطلع ساختند.

مردم پس از اطلاع از قضايايي كه در شام مي گذشت، عثمان بن محمد بن ابي سفيان حاكم مدينه و همچنين مروان حكم و ساير امويين را از مدينه بيرون كردند؛ سپس با عبدالله پسر حنظله غسيل الملائكه (از اصحاب پيامبر و شهيد معروف نبرد احد) بيعت كردند و آشكار يزيد را دشنام دادند و برائت و بيزاري خود را از وي آشكار ساختند.

يزيد پس از شنيدن اين خبر، شخصي به نام مسلم بن عقبه را كه به واسطه پليدي و خباثتش به مجرم و مسرف ملقب بود، براي سركوبي مردم مدينه به آن شهر فرستاد.

سپاه وي در نزديكي مدينه، در محلي به نام حره توقف كردند.

به دنبال آن، مردم مدينه از شهر بيرون آمدند تا آنان را دور كنند و اين سبب شد كه بين دو سپاه جنگي سخت درگيرد.

مروان حكم پيوسته سپاه مسلم را به كشتن مردم ترغيب مي كرد تا آنكه بسياري از مردم شهر دراين نبرد جان خود را ازدست دادند و بقيه نيز كه تاب مقاومت نداشتند، به مدينه برگشتند و به مسجد پيامبر- صلوات الله عليه وآله- پناهنده شدند.

لشكر مسلم وارد مدينه شد و سپاهيانش بدون آنكه رعايت حرمت پيامبر (ص) را كنند، با اسب وارد مسجد شدند و به كشتاري وحشيانه دست زدند.

آنها بقدري از مخالفين را كشتند كه در مسجد، خون جاري شد و تا قبر پيامبر (ص) رسيد.

بر طبق برخي از نقلها، در اين واقعه بيش از ده هزار نفر كه هفتصد نفر آنان از بزرگان قريش و انصار و مهاجرين و موالي بودند كشته شدند.

بعضي از مورخين تعداد مشهورين از كشته شدگان اين واقعه را چهار هزار نفر ذكر كرده اند و بعضي گفته اند عدد افراد غير معروف كه در اين واقعه كشته شدند، (بجز زنان و كودكان) به ده هزار نفر رسيد.

سپس مسلم بن عقبه، امير لشكر يزيد، سه روز اموال و نواميس مردم را بر لشكر خود مباح نمود و در اين مدت شهر غارت شد و ابروي بسياري هتك گرديد.

تمامي مردم بجز امام سجاد- عليه السلام- و علي بن عبدالله بن عباس، از ترس مجددا با يزيد بيعت كردند و علت اينكه مسلم بن عقبه متعرض امام سجاد - عليه السلام - و علي بن عبدالله نشد، اين بود كه بعضي از خويشاوندان آنان در بين لشكر مسلم بن عقبه بودند و وساطت آنها سبب شد كه وي از آنان بگذرد.

مسرف پس از اين واقعه، به منظور مقابله با عبدالله بن زبير، به طرف مكه به راه افتاد؛ ولي به واسطه پيري و شدت بيماريي كه از قبل بر او چيره شده بود، در بين راه درگذشت.

برگرفته از كتاب منتهي الآمال، تأليف مرحوم حاج شيخ عباس قمي.