خلاصه ي عرايضم اين شد كه نهضت حسين بن علي (ع) در تاريخ اسلام گسترش پيدا كرد و عليه بني اميه و بني عباس اقداماتي انجام شد و مخصوصا اولاد امام حسن (ع) عليه بني عباس مبارزات و اقداماتي كردند، به همين دليل هم منصور عباسي عليه امام حسن (ع)


اتهاماتي را در بين مردم شايع كرد. امام حسن مجتبي (ع) شخصيتي رزمنده، مقاوم، فداكار و شجاع بود و در شرايط خاصي بهترين راه را براي حفظ و گسترش اسلام و گرفتن امتياز به نفع اسلام جامعه انتخاب كرد، و معناي آن صلح، ضعف و زبوني نبود بلكه موقع شناسي و استفاده از فرصت بود. دشمن قيامهاي فرزندان امام حسن (ع) را بد تعبير كرد و آن را به گونه اي ديگر براي مردم بيان داشت، در تاريخ هم اين مسئله واژگونه تفسير شد به نحوي كه هنوز آثار آن در روحيه ي يك عده باقي مانده است. همچنين عرض شد كه ائمه و پيشوايان ديني ما همواره و در همه ي دورانها بيدار بوده اند و از اين رو هميشه دستگاههاي حكومت جور، ائمه ي ما را مراقب و ناظر احوال خودشان مي دانستند و آنان را عوامل خطرناكي عليه خودشان مي ديدند. اگر چه ائمه ي ما طالب محيطي توأم با عدل و حق و آرامش بودند اما وقتي محيط را محيط ظلم و انحراف و خودخواهي مي ديدند هميشه آن حالت آماده باش و آمادگي را داشتند، حكومتها هم تشخيص مي دادند كه وجود ائمه ي ما براي آنان خطرناك است و لذا براي شهيد كردن آنان توطئه مي كردند. زندان رفتن حضرت موسي بن جعفر (ع) يكي از بزرگترين دلايل ماست مبني بر اينكه امام مردي بوده است كه با ظلم بني عباس سر سازگاري نداشت و طرفدار حق و عدالت بود و دشمن براي محدود كردن او به گوشه ي زندان انداخت. با وجود اين، موقعيت امام برجسته و نفوذ معنوي او در جامعه زياد بوده است، به نحوي كه دشمن با دسيسه هاي فراوان مي كوشيد تا بر روي جنايات خود


سرپوش بگذارد و در عين حال از اظهار علاقه ي خود به خاندان علي (ع) بهره برداري كند. والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته