به دنبال اين گونه دستورها حكام مسلمان عرب با مردم غير عرب با خشونت و سختگيري رفتار كردند و اين مسئله مايه اي شد براي آمادگي مردم ايران در مبارزه با حكومتي كه به اختلاف طبقاتي و به تبعيض نژادي دامن مي زند. اگر بخواهيم به جستجوي خمير مايه ي قيامهاي نظير قيام ابومسلم در ايران بپردازيم و مطالعه كنيم كه از كجا اشباع شد و الهام گرفت و خمير مايه ي اين قضيه كه چرا ايران محل زندگي و پناهگاه اهل بيت پيامبر شد، چرا در سراسر ايران شاهد صدها و هزارها مقبره اي هستيم كه منتسب به امامزادگان و فرزندان با واسطه و بي واسطه ي ائمه ي اطهار عليهم السلام است، چرا شيعه در ايران نضج گرفت و بالاخره به صورت دين رسمي درآمد و چرا قيامهاي متعدد و متوالي توسط ايرانيان عليه


حكومت بني اميه به وجود آمد، بايد گفت يكي از دلايل آن اين بود كه با روي كار آمدن بني اميه اصل برابري و برادري اسلامي شكسته شد و رفتار حكام عرب با مردم غير عرب براساس ظلم و جور و بي عدالتي شكل گرفت.

خواهد گفت چرا ملت مسلمان ايران كه حاكمان بني اميه به آنان ظلم مي كردند به پناه خاندان علي (ع) رفتند و به نفع آنان حركت كردند؟ پاسخ اين است كه به خاطر دو مسئله:

يكي اينكه آل علي را به عنوان طرفداران عدالت اجتماعي در اسلام شناخته بودند. يعني حكومت پنج ساله ي علي بن ابي طالب (ع) به خوبي به مردم دنيا فهماند كه اگر علي و اولاد علي بر مسند حكومت باشند سنتهاي قرآن احيا مي شود. مولا علي بن ابي طالب همان رفتاري را با دختر، برادر و نزديكانش داشت كه با دورترين افراد مملكتش در هر منطقه و ناحيه و در هر كسوت و از هر نژادي؛ و از نظر حقوق، حدود، وظايف و امتيازات تفاوتي بين آنها قائل نبود. مردم ايران و ساير مسلمانان غير عرب اين روش را در تاريخ حكومت علي بن ابي طالب (ع) ديده بودند و باور داشتند كه خاندان علي (ع) طرفدار و مجري عدالت اند.

دوم اينكه عملا ديدند حسين بن علي (ع) با دستگاه بني اميه جنگيد و قبل از حسين بن علي هم علي بن ابي طالب و امام حسن عليهم السلام با معاويه درافتادند. و ضمنا در مبارزه و پيكار حسين ابن علي (ع) عليه دستگاه يزيد و بني اميه، مخصوصا در خطبه ها، در كلمات و در نامه ها اين جمله تكرار مي شد كه يكي از علل نهضت و


قيام ما اين است كه آنان بيت المال مسلمين را غصب كردند و آن را به يك عده نورچشمي و اطرافيان نزديك خود اختصاص دادند. آنان در بين بندگان خدا با گناه و با ظلم رفتار مي كنند (يَعملُ في عبادالله بالاثم والعدوان). و مكرر در كلمات حسين بن علي (ع) اين گونه جملات بود كه دستگاه بني اميه غارتگري و چپاول مي كنند و حدود الهي را پايمال مي سازند و لذا قيام من براي اين است كه مي خواهم آن سنتهاي الهي را كه در حال از بين رفتن است احيا كنم. وقتي مردم غيرعرب اين را احساس كردند نتيجه آن شد كه جانشان با حب علي و آل علي اشباع و اشراب شد.