شهادت حر
حر بن يزيد رياحي به مبارزت اسب بر جهانيد و اين رجز مي خواند:
اني انا الحر و مأوي الضيف
اضرب في اعناقكم بالسيف [1] .
عن خير من حل بأرض الخيف
أضربم و لا اري من حيف [2] .
يزيد بن سفيان گفت: به خدا اگر بدو رسم همين رمح [3] در او كار فرمايم و حر سرخوش قتال بود و اسب او را بر روي و بناگوش ضربتي رسيد. حصين بن نمير يزيد را بر محاربت او اغراء كرد. يزيد پيش دوانيد و سنان [4] رمح بدو آشنا كرد و حر بر او عطفه كرد و او را بيفكند. اسب او را پي [5] كردند و او پياده ماند و چون شير شرزه [6] كه در پي آهو دود، يا باز تيز پر كه طلب تيهو [7] كند، بر ايشان حمله مي كرد و همي كشت و مي گفت:
اني انا الحر ونجل الحر
اشجع من ذي لبد هزبر [8] .
و لست بالجبان عند الكر
لكنني الوقاف عند الفر [9] .
و از هر طرف نيزه بدو همي زدند و زخمهاي گران يافته بود، لاجرم بر جاي بماند و ياران او را دريافتند و در خدمت امام فرو نهاند و هنوز از او رمقي باقي بود. امام دست مبارك بر سر و روي او مي كشيد و همي گفت: ان تحر كما سمتك امك [10] و علي بن الحسين عليه السلام بر او رثا گفت و مناقب و محامد او باز شمرد.
لنعم الحر حر بني رياح
صبور عند مختلف الرماح [11] .
ونعم الحر اذ نادي حسينا
فجاد بنفسه عند الصباح [12] .
فيا ربي اضفه في جنان
و زوجه مع الحور الملاح [13] .
و هر يك از ياران كه آهنگ مبارزت نمودي، بر امام سلام فرستادي و وداع گفتي؛ امام بر او رحمت فرستادي و آفرين فرمودي واين آيت فرو خواندي: «فمنهم من قضي نحبه و منهم من ينتظر و ما بدلوا تبديلا». [14] .
پاورقي
[1] من حر هستم که پناه ميهمانم و تيغ بر گردنهاي شما مينهم.
[2] از کسي دفاع ميکنم که بر اين سرزمين منزل گرفته، شما را ميکشم و ابن راستم نميبينم.
[3] نيزه.
[4] سر نيزه.
[5] پاي او را از زانو قطع کردند.
[6] خشمگين.
[7] پرندهاي کوچک شبيه کبک.
[8] من آزاده هستم و از نسلي آزاده ميباشم و از شير نر خروشنده نيز شجاعترم.
[9] در يورش و هجوم آوردن بيم ندارم و چون ديگران بگريزند من بر جاي ايستادهام.
[10] تو واقعا همان طور که مادرت نام نهاد آزادهاي(نه بنده و اسير نفس).
[11] چه نيک آزادهاي هستي تو اي حر از قبيلهي بني رياح! و شکيبابي به هنگام پياپي آمدن نيزهها.
[12] چه نيک آزادهاي که به نداي حسين لبيک گفت و در اين صبحگاه جان خود را بخشش کرد.
[13] اي خدا! در بهشت خود او را پذيرايي فرما و با حوران مليح بهشتي همسر گردان.
[14] الاحزاب: 23.