عـبـداللّه اكـبر مكنّي به ابوبكر، فرزند امام حسن مجتبي (ع) است. [1] مادرش ام ولد و نـامش، رمله بود. [2] وي از ياران والامقام امام حسين (ع) است، [3] كه پس از حضرت قاسم (ع) [4] به ميدان رفت و چنين رجز خواند:

ان تُنْكِرُني فَاَنابْنُ حَيْدَرَة

ضِرغامُ آجامٍ وَلَيْثٌ قَسْوَرَة

عَلي الا عادِيِ مِثْلُ ريحٍ صَرْصَرَة

اَكيلُكُمْ بِالسَّيفِ كَيْلَ السَّنْدَرَة [5] .

«اگر مرا نمي شناسيد، من فرزند حيدرم؛ چون شير بيشه زاران شجاع و دليرم.

بر دشمنان همچو طوفانم و آنان را قتل عام خواهم كرد.».

عـبـداللّه، شـجاعانه جنگيد و 14 سوار را با شمشير و نيزه به هلاكت رساند، و سرانجام خود نيز به فيض شهادت نايل گشت. [6] .

[1] ناسخ التواريخ، ج 2، ص 329 و ج 2، ص 227.

[2] مقتل الحسين (ع)، مقرم، ص 264، منشورات شريف رضي.

[3] ناسخ التواريخ، ج 2، ص 323.

[4] عبداللّه از حضرت قاسم (ع) بزرگ تر بود ولي پس از قاسم به ميدان رفت. (ناسخ التواريخ، ج 2، ص 330).

[5] نـاسـخ التـواريخ، ج 2، ص 329؛ وسيلة الدارين، ص 250؛ دائرة المعارف الحسينيه، ج 5، ص 163. خوارزمي رجز فوق را به عبداللّه بن حسن (بدون لقب اصغر و اکبر) نسبت داده است. (مقتل الحسين (ع)خوارزمي، ج 2، ص 32، انوار الهدي).

[6] نـاسـخ التـواريـخ، هـمـانـجـا؛ فـرسـان الهـيـجـاء، ج 1، ص 238 بـه نـقـل از نـاسـخ، نـويـسـنـدگـان نـاسـخ و فـرسـان بـه نـقـل از «مـقـاتـل الطـالبـيـيـن» کـشـنـده عـبـداللّه را، حـرمـلة بـن کاهل اسدي و هاني بن ثبيت قانصي ذکر کرده اند؛ ولي با مراجعه به اين کتاب معلوم شد ابـوالفرج، سخني از عبداللّه اکبر و يا اصغر نگفته، بلکه آن دو را کشنده عبداللّه بن حـسـن (ع) (بـدون لقـب اصـغـر و اکـبـر) دانـسـتـه اسـت. (مقاتل الطالبيين، ص 58 و 59، دار الکتاب).